Usta oyuncu, direktör ve senarist Kartal Tibet, öğretmen anne-babanın çocuğu olarak 27 Mart 1938’de Ankara’da dünyaya geldi. Şimdi 10 yaşındayken Ankara Çocuk Radyosunun temsillerine katılan sanatçı, Radyo Çocuk Kulübü’nde “Ayşe Abla” piyeslerinde başrol konuşmaya başladı. Akabinde Devlet Tiyatrolarındaki yetişkin oyunlarında çocuk rollerinde sahneye çıktı.
Sanatçı, okuduğu şiirle birinci, orta, lise ve üniversitelerarası düzenlenen yarışlarda Ankara birincisi oldu.
KARAOĞLAN İLE YEŞİLÇAM’A ADIM ATTI
Kartal Tibet, Ankara Koleji’nin akabinde, vücut eğitimi öğretmenliği yaptı. Bir müddet sonra ise babasının isteğiyle hukuk fakültesini bitirerek avukat oldu.
Ankara Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Tiyatro Kısmı’na giren sanatçı, mezun olduğu 1960’ta Albert Camus’un yazıp, Uzman Canova’nın sahneye koyduğu bir oyunda rol aldı.
Sanatçı, 1961’de kuruluşunda yer aldığı Ankara’nın birinci özel tiyatrosu Meydan Sahnesi’nde 4 piyes yönetti, 20 oyunda rol aldı. Bu yılları “Kendi işimi kendi yapma arzum vardı. Zira daha gençtim ve başarılı olamazsam Devlet Tiyatrosu beni bekliyordu.” sözleriyle aktaran Tibet, Suat Yalaz’ın teklifiyle “Karaoğlan: Altay’dan Gelen Yiğit” isimli sinemada Yeşilçam’a adım attı.
Gündüz Sencer ile 1963’te evlenen sanatkarın, 1964’te Kanat, 1973’te Kumru ismini verdiği çocukları dünyaya geldi.
“TARKAN” ROLÜYLE ÜN KAZANDI
Dönemin jönlerinden Cüneyt Arkın’ın çizgi roman karakterleri “Malkoçoğlu” ve “Kara Murat” olarak seyircinin karşısına çıkması, bu tıp macera sinemalarının popülerliğini arttırdı.
Karaoğlan’ın Orta Asya’da başlayan serüvenleri, Kartal Tibet’in başrolü üstlendiği 1966 üretimi “Karaoğlan: Baybora’nın Oğlu”, “Karaoğlan: Camoka’nın İntikamı”, 1967 imali “Karaoğlan: Bizanslı Zorba”, “Karaoğlan: Yeşil Ejder” ve 1972 üretimi “Karaoğlan Geliyor” isimli sinemalarla devam etti.
Usta oyuncu daha sonra Sezgin Burak’ın çizdiği “Tarkan” karakterinin, 1969’da çekilen sinema uyarlamasında rol aldı. Tarkan’ı canlandıran sanatçı, 1970’te “Tarkan: Gümüş Eyer”, 1971’de “Tarkan: Viking Kanı”, 1972’de “Tarkan: Altın Madalyon” ve 1973’te “Tarkan: Güçlü Kahraman” sinemalarında oynadı.
Kartal Tibet, izleyicilerin ağır ilgi gösterdiği seri sinemaların yanı sıra “Sancakbeyi Murad”, “Bir Osmanlı Savaşçısı”, “Bağdat’ta Bir Hırsız” ve “İngiliz Kemal” sinemalarında de rol aldı.
“Sarmaşık Gülleri” ve “Boş Çerçeve” üzere sayısız melodramda da başrol oynayan sanatçı, “Zambaklar Açarken” ve “Çalıkuşu” üzere pek çok romanın uyarlamasında da yer aldı.
20’DEN FAZLA KEMAL SUNAL SİNEMASI YÖNETTİ
Kartal Tibet, 1977’de “Tosun Paşa”, sinemasında direktör koltuğuna oturdu ve başrolünde Kemal Sunal’ın oynadığı 20’nin üzerinde sinemaya imza attı.
Toplam 56 imali yöneten sanatçı, verdiği bir röportajda, “Yönetmenlik, dramatik yapıyı anlayıp sahneyi halka en kolay anlayacağı formda anlatabilmektir. Yani kamerayı çarpıtmak, oraya buraya koymak, birtakım oyunlarla farklı taraflara döndürmek, dolly kullanmak (kameranın ileri-geri, sağa ve sola yanlışsız bir düzenek aracılığıyla kaydırılması) üzere teknikleri kullanınca seyirci ‘Ne hoş film’ demiyor. Bana nazaran sinemada bir numaralı değerli şey, öykünün gerçek olmasıdır. Ne anlatıyorsun, nasıl anlatıyorsun? Direktör bunun için kıymetli. Halk kıssa seyreder, konusu ne diye sorar” dedi.
Genelde toplumsal sıkıntılara eğilen Tibet, ahlaken yozlaşmış siyasetçilere ve haksızlıklara başkaldıran kolay insanların komik kıssalarını işleyen sinemalar yönetti.
Şener Şen ve Kemal Sunal ile 1980’lerin ikinci yarısından itibaren komik lakin dram istikameti ağır basan toplumsal içerikli sinemalara imza attı.
“GIRGIRİYE” İLE KENDİNE MAHSUS ŞEKLİNİ ORTAYA KOYDU
Kartal Tibet, gişe rekorları kıran sinemaların akabinde 1990’larda televizyon devrinin başlamasıyla, çok sevilen “Süper Baba”, “Yasemince”, “Emret Komutanım” ve “Ah Bir Güçlü Olsam” isimli dizilerin direktörlüğünü üstlendi. 2000’li yıllarda, Türk sineması klasiklerini tekrar canlandırma isteğiyle “Hababam Sınıf Merhaba” (2003) ve “Dünyayı Kurtaran Adamın Oğlu” (2006) sinemalarını yönetti.
Hülya Koçyiğit yaptığı bir açıklamada, Tibet’in direktörlüğünden övgüyle kelam ederek, “Kartal Tibet, oyuncuyu çok düzgün tanır, karaktere nüfuz etmesini sağlar. Çok başarılı ve eğitmen bir kişiliktir” değerlendirmesinde bulunmuştu.
Sanatçıya, Antalya Altın Portakal Sinema Şenliği’nde 2002’de “Yaşam Uzunluğu Onur Ödülü”, 2006’da ise “Yıldırım Önal Anı Ödülü” verildi.
“Gol Kralı”, “Davaro”, “Çarıklı Milyoner”, “Şabaniye”, “Sosyete Şaban”, “Şendul Şaban”, “Deli Mecnun Küpeli”, “Arkadaşım ve Ben”, “Öğretmen”, “Uyanık Gazeteci” ve “Duygu Çemberi” sinemalarının senaryosunu kaleme alan Tibet’in rol aldığı ve yönettiği üretimlerden kimileri şöyle:
“Hıçkırık”, “Ölmeyen Aşk”, “Çalıkuşu”, “Kanunsuz Yol”, “Siyah Gül”, “Ölünceye Kadar”, “Paşa Kızı”, “Sefiller”, “Kanun Namına”, “Sevemez Kimse Seni”, “Seven Ne Yapmaz”, “Deli Murat”, “Erkekler Ağlamaz”, “Şabaniye”, “Tosun Paşa”, “Sultan”, “Şark Bülbülü”, “Umudumuz Şaban”, “Gırgıriyede Şenlik Var”, “Davaro”, “Çarıklı Milyoner”, “Yasemince”, “Keloğlan-Süperoğlan”, “Emret Komutanım”, “Dünyayı Kurtaran Adam’ın Oğlu”
