İngiltere’nin “The Times” ve “Daily Mail” gazetelerinin, İngiliz istihbaratının sızdırdığı sav edilen “gizli” kodlu raporuna dayandırdıkları habere nazaran, Çin Halk Kurtuluş Ordusu (ÇHKO) Donanmasına bağlı “Tip 093” sınıfı, “093-417” sancak numaralı nükleer denizaltı, 21 Ağustos’ta Çin’in kuzeyindeki Şandong eyaleti açıklarında “çıpa ve zincir” ismi verilen su altı pürüzüne takıldı.
İstihbarat raporunda, Çin’in, “ABD ve müttefik denizaltıları için kurduğu” tuzağa yakalan denizaltının 6 saat boyunca yüzeye çıkamadığı, bataryalarının tükenmesi ve oksijen sistemlerinin çalışmaması nedeniyle, ortalarında denizaltının kaptanı Albay Şüe Yong-Pıng’ın da olduğu 22 subay, 7 öğrenci subay, 9 astsubay ve 17 erden oluşan 55 kişilik mürettebatın, oksijen yetmezliğinden hayatını kaybettiği argüman edildi.
Daily Mail gazetesine konuşan bir İngiliz denizaltı askeri, Çin’in olay meydana geldiğinde, muhtemelen kurtarma için milletlerarası dayanak istemediği yorumunu yaparak şunları kaydetti:
“Eğer bir ağ tuzağına yakalandılarsa, denizaltının bataryalarının tükenmiş ve akabinde hava arıtma ve düzenlenme sistemlerinin bozulmuş olması olası. Bu durumda ikincil sistemler devreye girer fakat o da uzun müddet soluyacak hava temin edemez ve oksijen yetmezliğine yahut zehirlenmeye yol açar.”
İngiliz donanmasının bu tip durumlar için karbondioksiti oksijene dönüştüren kitleri olduğunu tabir eden denizci, öbür ülkelerde tıpkı teknolojinin “mevcut olamayabileceğini” lisana getirdi.
ÇİN ŞİMDİ OLAYI DOĞRULAMADI
Çin şimdi olayı doğrulanmazken İngiliz Kraliyet Donanması da gazetelere yorum yapmaktan kaçındı.
Olayın meydana geldiği tarihlerde Çin’de toplumsal medyada bir nükleer denizaltının Sarı Deniz yakınında yahut Tayvan Boğazı’nda kaza yaptığına dair söylentiler yayılmıştı.
Tayvan Savunma Bakanlığı, 22 Ağustos’ta “istihbarat ve izleme aygıtlarının bölgede denizaltı kazası tespit etmediğini” bildirmişti.
Çin Savunma Bakanlığı Sözcüsü Vu Çien de 31 Ağustos’ta yaptığı açıklamada söylentileri yalanlamıştı.
“Şang sınıfı” ismi da verilen, nükleer güçle çalışan Tip 093 denizaltılar, birinci defa 2006’da Çin donamasına katılmıştı.
107 metre uzunluğunda ve 6 ton tartısındaki denizaltılardan hala 6’sı vazife yapıyor.
