Maden Tetkik ve Arama (MTA) Genel Müdürlüğü, en son 2013 yılında yenilenen sarsıntı canlı fay sınırı haritasında güncellemeye gitti.
Önceki haritada 150 olan canlı fay çizgisi sayısı yeni haritada 500’e çıktı. 45 vilayet ile 110 ilçe etkin fay sınırları üzerinde yer aldı.
Yarımada pozisyonundaki Türkiye’nin etrafındaki Karadeniz, Akdeniz, Ege Denizi ve Marmara Denizi’ndeki canlı fay çizgileri MTA’nın yeni yayınladığı haritada yer almadı.
MTA’nın faal fay haritasının gerçeği yansıtmadığını söyleyen Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) eski öğretim üyesi Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, denizlerde bulunan ve kıyıları tehdit eden fay çizgilerinin haritaya eklenmesini istedi.
“2018 YILINDA HAZIRLANAN SARSINTI TEHLİKESİ HARİTASI DAHA GERÇEKÇİ”
Denizlerdeki fayların zelzele kaynağı olduğunu belirten Prof. Dr. Bektaş, Maden Tetkik Arama Enstitüsü’nün faal fay haritasında birtakım eksiklikler olduğunu savundu.
Bektaş, “Maden Tetkik Arama’nın vermiş olduğu bugünkü faal fay haritasında maalesef denizlerdeki faylar yoktur. Meğer denizdeki faylar da zelzele kaynağıdır.” dedi ve şöyle örneklendirdi:
“Karadeniz bir sarsıntı kaynağıdır. Kuzey Anadolu fayı bir zelzele kaynağıdır. Hasebiyle Karadeniz iki zelzele kaynağı ortasında bulunur. Meğer bugünkü sarsıntı haritasına baktığınızda yalnızca Karadeniz bölgesini tehdit eden Kuzey Anadolu Fayı olarak görülüyor. Halbuki 2018 yılında hazırlanan Türkiye’nin zelzele tehlike haritası bu eksikliği bildiği için eksikliklerini yani MTA haritasının eksiklerini memleketler arası haritalardan tamamlayarak denizdeki fayları da dikkate alarak hazırlanmıştır.”
2018 yılında hazırlanan ve Resmi Gazete’de yayınlayan zelzele tehlikesi haritasının daha gerçekçi olduğunu lisana getiren Bektaş, “MTA’nın bugünkü sarsıntı faal fay haritasından çok daha ileri seviyede Türkiye’nin sarsıntı potansiyelini yansıtır. Özetle, MTA’nın bugünkü etkin fay haritası Türkiye’nin gerçek yahut toplam sarsıntı potansiyelini tam olarak yansıtmaz.” diye konuştu.
“ÖNLEM ALINMASI LAZIM”
Karadeniz Bölgesi’nin dolgularla büyüdüğüne dikkat çeken Prof. Dr. Bektaş, denizde oluşacak sarsıntının karada olduğundan daha fazla tesir göstereceğine işaret etti.
“Dolgu alanları zelzelesi olduğundan daha fazla büyüttüğü için ona nazaran tedbir alınması lazım.” diyen Bektaş, şöyle devam etti:
“Bugünkü harita yalnızca bize 6.6’lık bir sarsıntı için bize hazır olun der. Lakin dolgular bu sarsıntısı 3-4 kat daha büyütebilir. O yüzden tedbir alınması gerekiyor. Bugünkü MTA canlı fay haritasında Karadeniz fayı gözükmüyor. İşte eksiklik burada. Bir zelzele kaynağı gözükmüyor lakin zelzele tehlikesi haritası bu. Bu eksikliği nasıl tamamladı 2018 yılında? Yurt dışından almış olduğu, örneğin 2012 yılında Avrupa sarsıntı haritasından yararlanarak eksikliği tamamladı. Ben isterdim ki MTA denizdeki fayları da bu haritaya işlesin, hasebiyle bir bütün halinde Türkiye’nin gerçek zelzele potansiyelini yansıtan bir harita olsun. Lakin maalesef hala denizdeki faylar MTA canlı fay haritasında yoktur. Örneğin 2020 yılında İzmir’de olan zelzele 6.9’luk sarsıntı, Ege Denizi içinde olmuştur. Lakin o faylar yeni MTA haritasında yok, gözükmüyor. Trabzon’da olan 5.6 büyüklüğündeki Trabzon fayı üzerinde olan zelzele Karadeniz fayı gözükmüyor. Münasebetiyle denizlerimizi ve kıyılarımızı tehdit eden bu fayların kesinlikle surette MTA canlı fay haritasında olması gerekir. MTA’nın bugünkü faal fay haritası Türkiye’nin gerçek yahut toplam sarsıntı potansiyelini tam olarak yansıtmıyor.”
