Dünyanın en itibarlı restoran kıymetlendirme sistemlerinden biri olan Michelin Rehberi 2024‘ün Şiddetli Performans Sanatları Merkezi’nde düzenlenen merasimine konuk olan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, turizmde spor, kültür, tabiat ve gastronomi üzere çok çeşitli eserler olduğuna işaret etti. Ersoy, nitelikli turizmde en değerli kıymetlerden birinin arkeoloji olduğuna vurgu yaptı.
“TÜRKİYE ARKEOLOJİDE RAKİPSİZ”
“Türkiye’ye baktığınız vakit Anadolu’nun her yerinden arkeoloji, tarih fışkırıyor” diyen Ersoy, “Türkiye bu hususta rakipsiz fakat gereğince parlatamamış. Şu ana kadar (arkeolojik alanların) yüzde 10’u dahi kazılmamış, gün yüzüne çıkarılmamış. Bunları kazmanız gerekiyor, sonra bu kazdıklarınızı ihya ederek ayağa kaldırmanız gerekiyor. Sonra muhafaza ve tanıtım basamaklarını gerçekleştirmeniz gerekiyor. Bu bağlamda biz birinci 5 yıllık devirde dedik ki, ’45, 60 günlük kazılarla bu iş olmayacak.’ Türkiye’de 12 aylık hafriyat programını başlatıyoruz ve bu sürecin birinci periyodunu geçirdik. Türkiye’de bugün prestijiyle baktığınız vakit 144 noktada Türk hafriyat başkanlığı var. 32 de yabancı hafriyat başkanlığı var. Birinci etapta Türk hafriyat başkanlıklarını 12 aylık sisteme geçiriyoruz. Muvaffakiyetle geçen periyotta bunu sağladık. Artık de ikinci etaba geçiyoruz. Yabancı hafriyat başkanlıklarını 12 aylık programa alacağız. Natürel bunu yapabilmek için de Efes üzere, 32 noktanın 18 tanesi çok kıymetli. Yıl sonuna kadar bu değerli noktalara koordinatör Türk bir hafriyat lideri atıyoruz. Onlarla birlikte çalışacaklar” tabirini kullandı.
Bakan Ersoy, kazılara grup, ekipman ve önemli bir finansal dayanak verdiklerinin altını çizerek, “1860’lardan beri Efes kazılıyor. Şu ana kadar yüzde 25’i çıkarılmış. Bu hafriyat programıyla birlikte gelecek 4 yılda, birinci etapta bu seviyeyi yüzde 45’lere kadar çıkaracağız. Hierapolis’te de durum vahim. Orada yüzde 3,5 kazılmış. Oradaki hafriyat oranı da 2024 sonunda yüzde 20, 25’leri geçecek. Sonrasında da yüzde 45’i geçecek formda oranı süratli bir formda artıracağız” dedi.
“Çok büyük bütçe ayırma kararı aldık. Bu yıldan itibaren de bu uygulamaları başlattık” diyen Ersoy, “Efes’te bütçemiz bir milyar lira, Hierapolis’te de bir milyarlık bütçe ön görüyoruz. Tahminen bu sayı hocaların projeleriyle de değişebilir. Biz sınırlama koymadık. Hocalara başlangıçta ‘Bu bütçemiz var lakin projeler getirdikçe bütçenizi arttırırız.’ dedik. Birçok hafriyat başkanlığında bunları yapıyoruz. Antalya genelinde de kazılara başladık. Phaselis Antik Kenti’nde çok önemli bir çalışma başlattık. Maksadımız son 60 yılda arkeolojiyle ilgili ne yaptıysak, bunu gelecek 4 yılda yapmak, dedik. Hocalarımız da hırslandı. İnşallah bu gelecek 4 yıl, Türkiye’de arkeolojinin altın çağını gerçekleştirmiş olacağız” sözünü kullandı.
