Fransız deniz araştırmacısı Jacques-Yves Cousteau’nun torunu, su savunucusu ve Ocean 2050 tertibi kurucusu Alexandra Cousteau, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın, Sıfır Atık Projesi ile öteki ülkelerin takip edeceği bir model oluşturduğunu söyledi.
Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin konut sahipliğinde gerçekleştirilen Türkiye Innovation Week’e (Türkiye İnovasyon Haftası) katılmak için İstanbul’da bulunan Alexandra Cousteau, okyanusların güzelleştirilmesi için yürüttüğü projeler ve plastik kirliliğine karşı yürütülen global eforlar hakkında AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
Okyanuslarda son 50 yılda önemli boyuta ulaşan tahribat ve kayıpların nedenlerinin çok avlanma, kirlilik ve iklim değişikliği olduğunu belirten Cousteau, bunun örneklerinden birinin geçen yaz Florida’da görüldüğünü, tesirli olan sıcak hava dalgası sebebiyle önemli ölçüde deniz mercanı kaybı yaşandığını hatırlattı.
Cousteau, “Öte yandan biz 2030’a kadar global bir kayıp yaşayabiliriz. Mercan resifleri turizm, besin güvenliği ve okyanustaki ömür için çok değerli. Okyanuslardaki kaybın hızlandığı bir yoldayız.” dedi.
Okyanuslarda yaşanan bu trajik kayba karşın global fonların bu sorunu yeteri kadar önemsemediği görüşünü paylaşan Cousteau, okyanusların bir çöküş periyodu içerisinde olduğunu ve harekete geçilmediği takdirde bunun sonuçlarının tüm dünya toplumlarını etkileyeceğini tabir etti.
“Çok geç olduğunu düşünmüyorum”
Cousteau, bu durumun hala geri döndürülebilir olduğunu, gerekli güzelleştirmenin yapılabilmesi için çok avlanmanın durdurulması, denizlerin kirletilmesinin önüne geçilmesi ve deniz çayırları ile deniz yosunları üzere deniz habitatlarının güzelleştirilmesi gerektiğini kaydetti.
Bu tedbirlerin hayata geçirilebileceğini, bilimsel çalışmaların da bunu desteklediğini aktaran Cousteau, şunları söyledi:
“Eğer yeteri kadar yenilikçi olup öbür sanayilerde kullanılmak üzere halihazırda geliştirdiğimiz teknolojiyi çevresel güzelleştirme için kullanırsak o noktaya ulaşabiliriz. Çok geç olduğunu düşünmüyorum. Bilimsel çalışmalarda yalnızca okyanus habitatının korunması kâfi olmayacaktır, birebir vakitte iyileştirilme çalışmaları da gerekiyor. Zira bir şeyin yarısını korumak kâfi değil. Bu yüzden dikkatimizi bu zenginliği güzelleştirmeye vermeliyiz.”
Ocean2050 çatısı altında denizi yine canlandırmak ve okyanustan beslenen mavi iktisadın dinamiklerini değiştirmek gayesiyle çeşitli çalışmalar yürüttüklerini bildiren Cousteau, bu bağlamda balıkçılık, deniz madenciliği ve petrol üzere faaliyetlerden bağımsız yeni mavi iktisat modeli oluşturma gayesiyle kozmetik, yakıt üzere farklı alanlarda kullanılan deniz yosunu yetiştiriciliğine odaklandıklarını anlattı.
Plastik kirliliğinin okyanuslar için önemli bir sorun oluşturduğuna ve deniz canlılarının ömrünü etkilediğine dikkati çeken Cousteau, “Okyanusları bu formda plastikle doluyken güzelleştiremeyiz, bu nedenle tek kullanımlık plastikler için konulan yasaklar hayli kıymetli. Bu noktada Avrupa’nın çeşitli yerlerinde özelikle kısıtlayıcı çalışmalar yapılıyor ve bu çalışmalar bize plastik olmadan da yaşanabileceğini gösteriyor.” değerlendirmesinde bulundu.
“Türkiye’nin liderliğini görme konusunda çok heyecanlıyım”
Türkiye’nin sıfır atık çalışmalarına değinen Cousteau, “Kesinlikle Emine Erdoğan Hanımefendi’nin Türkiye’de sıfır atığı teşvik etmesini ve başka ülkelerin takip edeceği bir model oluşturmasını takdir ediyorum.” tabirlerini kullandı.
İstanbul ziyaretlerinde ambalajsız satılan birtakım eserler gördüğünü ve bunun aslında sıfır atığın prensiplerinden biri olduğunu vurgulayan Cousteau, şöyle devam etti:
“Eğer beşerler eserleri, sürdürülebilir olmayan plastik paketlerde satın almak isterlerse bunu alacaklardır zira firmalar onlara bunu sağlayacaktır. Ancak ‘Hayır ben ambalajsız istiyorum, kendi çantamı getireceğim.’ derler ve bunu talep ederlerse firmalar bu sefer de bunu sağlayacaktır. Ben Türkiye’nin sıfır atıkla ilgili neler yapılabileceğini gösterme konusunda liderlik için gerçek bir fırsatının olduğunu düşünüyorum.”
“Dedemin bahsettiği şanslı an bugün de yakalanabilir”
Aynı vakitte sinema imalcisi olan Cousteau, Emine Erdoğan ile bir proje yürütmenin farklı olabileceğini, Türkiye’nin bu mevzulardaki liderliğini görme konusunda heyecanlı olduğunu lisana getirerek, şöyle dedi:
“Dedem Jacques-Yves Cousteau, ‘Tüm bunları nasıl yapabildin?’ sorusuna, ‘Hayatta şanslı bir anı yakaladım.’ formunda karşılık vermişti. Onun yaşadığı periyot televizyonun icat edildiği, İkinci Dünya Savaşı’nın son bulduğu ve insanların başka şeyler üzerine düşünebildiği; kendisinin de inovasyon için, kıssa anlatıcılığı için tutkulu olduğu, okyanusu ve okyanusun altında ne olduğunu keşfettiği bir vakte denk gelmişti. Tüm bu etmenler bir an içinde bir ortaya geldi ve yaptığı şeyleri yapabilmesini sağladı. Natürel ki o da tüm bu anlara sıkıca sarılarak büyük bir rol oynadı ve tüm bu fırsatları inşa etti. Bugünün teknolojisi ve iklim krizini çözme tarafındaki hem ferdî hem de küresel uğraşların bir ortaya gelmesiyle dedemin bahsettiği şanslı an yine yakalanabilir.”
