Türk bayanına seçme ve seçilme hakkı tanınması, 5 Aralık 1934’te Meclis’te yapılan Anayasa değişikliği ile kabul edildi. Bu hakkın tanınmasının akabinde 1935’te yapılan genel seçimlerde, Meclis’e 17 bayan milletvekili seçildi.
Anadolu bayanı, seçme ve seçilme hakkını İsviçreli bayanlardan 36, Fransız hemcinslerinden 11, Belçikalılardan ise 14 yıl evvel elde etti.
MECLİS’İN BİRİNCİ BAYAN MİLLETVEKİLERİ
Türk bayanına seçme ve seçilme hakkı tanınması, 5 Aralık 1934’te Meclis’te yapılan Anayasa değişikliği ile kabul edildi. Bu hakkın tanınmasının akabinde 1935’te yapılan genel seçimlerde, Meclis’e 18 bayan milletvekili seçildi.
Mebrure Gönenç(Afyonkarahisar): 1900’de İstanbul’da doğdu. 1919’da Arnavutköy Amerikan Koleji’nden mezun oldu Fransızca ve İngilizce bilen Gönenç bir müddet Çamlıca Kız Lisesi ve Üsküdar Amerikan Koleji’nde lisan hocalığı yaptı. Adana Belediyesine seçilen birinci bayan meclis üyesidir. Seçilmeden evvel CHF’dan Mersin Belediye üyesiydi. Bir devir milletvekilliği yaptı.
Hatı Çırpan(Satı Kadın- Ankara ): 1890’da Kazan’da doğdu. Ulusal savaşta malûl olmuş bir askerin eşiydi. Beş çocuğu vardı. Çiftçilikle uğraşan Satı Bayan özel eğitim gördü. Seçildiğinde Kazan Köyü muhtarıydı. Bir devir milletvekilliği yaptı.
Türkan Örs Baştuğ (Antalya): 1900’de Üsküdar’da doğdu. İstanbul Darülfünunun İdeoloji Şubesinden mezun oldu. Fransızca biliyordu. Uzmanlık alanı ideoloji, sosyoloji ve eğitimdi. Üsküdar Kız Sanat Mektebinde müdürlük yaptı. Seçimden evvel Feyziâti Lisesi Kız kısmı müdürlüğündeydi. İki devir milletvekilliği yaptı.
Sabiha Gökçül Erbay (Balıkesir): 1900’da Bergama’da doğdu. İstanbul Kız Muallim Mektebinde ve Yüksek Kız Muallimin İhzari (hazırlık) kısmında okumuştur. İzmir Kız Muallim Mektebinde edebiyat öğretmenliği ve müdürlük yapmıştır. Adana Lisesi ve İstanbul Erenköy Kız Lisesinde de öğretmenlik yapan Gökçül V. Devirde Balıkesir, VI. ve VII. Devirde ise Samsun milletvekili olmuştur. TBMM Başkanlık Divanı Katip üyeliğinde de bulunmuştur.
Şekibe İnsel (Bursa): 1886’da İstanbul’da doğdu. Ortaokul mezunuydu. Almanca biliyordu. Seçilmeden evvel çiftçilikle uğraşıyordu. V. Periyotta milletvekiliydi.
Hatice Özgener (Çankırı): 1865’te Selanik’te doğdu. Rüşdiye ve özel tahsil gördü. Rumca bilen Özgener milletvekili olmadan evvel Darüleytam Müdürlüğünden emekli bir maarifçiydi. 1936 orta seçiminde parlamentoya girdi.
Huriye Öniz Baha (Diyarbakır): 1887’de İstanbul’da doğdu. Tahsilini Londra Üniversitesi bayan kısmında Betford Kolej’de pedagoji eğitimi görerek tamamladı. İngilizce bilen Öniz İstanbul Kız Muallim Mektebi ile eski İnas İdadisinde pedagoji ve uygulama dersi ile mesken yönetimi derslerini okuttu. Balkan Harbinden sonra muhacirlere açılan kurslarda ders vermiş ve türlü hayır işlerinde çalışmış, Hilal-i Ahmer’in açtığı kursa giderek istekli hastabakıcı olmuştur. Milletvekili seçilmeden evvel Türkçe öğretmenliği yapmaktaydı. Yeniköy Rum Mektebinde de öğretmenlik yapan Öniz, 1950’de vefat etti.
Fatma Memik (Edirne): 1903’te Safranbolu’da doğdu. İlköğrenimine Safranbolu’da başlayan Memik sekiz yaşında İstanbul’a geldi. Burada Beyazıt İnas numune Mektebi ile Bezm-iâlem Valide Sultan Mektebinde okuduktan sonra Tıbbiye’ye girdi. Tıbbiye’den 1929’da birincilikle mezun oldu ve Gureba Hastanesinde çalıştı. Dahiliye uzmanı olan Memik seçilmeden evvel Gureba Hastanesi Poliklinik Şefi idi. V., VI., VII., Devir Edirne Milletvekilliği yapan Memik 1991’de vefat etti.
Nakiye Elgün(Erzurum): 1882’de İstanbul’da doğdu.Kız Muallim Mektebi mezunu olan Elgün ,ülkemizin en eski eğitimcilerinden biri olarak biliniyor.İstanbul Kız Lisesi müdürü iken,1930’da İstanbul Kent Meclisine birinci bayan üye olarak seçildi.Daimî Encümende üye olarak kaldı.3 devir Erzurum milletvekilliği yaptı.
Fakihe Öymen (İstanbul): 1900’de İşkodra’da doğdu. Darülfünunun Coğrafya kısmından mezun oldu. Fransızca bilen Öymen, Maarif ve Coğrafya uzmanıydı. Bursa Kız Muallim Mektebinde tarih ve coğrafya öğretmenliği ve Bursa Kız Lisesi Müdürlüğü yaptı. V., VI., VII. Devir İstanbul, VIII. Periyot Ankara Milletvekilliği yapan Öymen, 1983’te vefat etti.
Ferruh Güpgüp (Kayseri ): 1891’de Kayseri’de doğdu. Tahsili özel olan Güpgüp Arapça biliyordu. Biçki dikişle de ilgilendi ve Kayseri CHF Vilâyet Yönetim Heyeti ile Belediye Meclisi üyeliğinde bulundu.
Bahire Bediş Morova Aydilek(Konya): 1897’de Bosna’da doğdu. Bolu orta mektebinden mezun oldu. Bolu Kız Sanat Okulu’nda fotoğraf öğretmenliği yaptı. Seçimden evvel Bolu Belediye Meclisi üyesiydi. V. Periyotta milletvekilliği yaptı.
Mihri Bektaş (Malatya): 1895’de Bursa’da doğdu. Amerikan Kız Koleji Mezunuydu. Fransızca ve İngilizce biliyordu. Robert Kolej’de İngilizce öğretmenliği yaptı ve CHF Kütüphane Encümenine seçildi. V., VI., VII. Devirlerde Malatya Milletvekilliği yaptı.
Meliha Ulaş (Samsun): 1901de Sinop’ta doğdu. Darülfünun’un Edebiyat Şubesinden mezun oldu. Fransızca ve İngilizce biliyordu. İstanbul Kandilli Lisesi’nde edebiyat öğretmenliği ile beş yıl Erzurum Kız Muallim Mektebinde başmuallimlik ve edebiyat öğretmenliği yaptı. Seçilmeden evvel Samsun Lisesi’nde edebiyat öğretmeniydi. V. ve VI. Devir Samsun Milletvekilliği yapan Ulaş 1942’de vefat etti.
Esma Nayman (Seyhan): 1899’da İstanbul’da doğdu. Lise mezunuydu. Fransızca, İngilizce ve Rumca biliyordu. Belediyecilik alanında uzmandı. Adana Belediye Meclisi üyeliğinde bulundu. Bir periyot milletvekilliği yapan Nayman 1967’de vefat etti.
Sabiha Görkey (Sivas): 1888’de Üsküdar’da doğdu. Üsküdar Kız Sanayi Mektebinden sonra Darülmuallimat’ı bitirdi. 1917’de Darülfünun’un Riyaziye Şubesinden mezun oldu. Fransızca bilen Görkey Kız Muallim Mektebi Müdür ve Muallimliklerinde bulundu. Seçilmeden evvel Tokat orta mektebinde Riyaziye öğretmeniydi.
Seniha Hızal(Trabzon): 1897’de Adapazarı’nda doğdu. Birinci tahsilini İstanbul Fatih Rüşdiyesi’nde, orta tahsilini Kız Sanat Mektebi’nde yüksek tahsilini ise Darülfünun Fen Fakültesi’nde tamamladı. (1918) Fransızca bilen Hızal, Darülmuallimat ve Erenköy Kız Lisesi Müdürlüğü’nde bulunduktan sonra Maarif Umum Müfettişliği’ne tayin edildi. Kendisi Türkiye’de birinci bayan müfettiş olarak bilinmektedir. İstanbul Kız Muallim Mektebi Müdürlüğü ile Fevziye Lisesi Müdürlüğünde bulundu. Selçuk Kız Sanat Okulu’nda da öğretmenlik yaptı. Şişli’de açtığı birinci ve orta tahsilli Yeni Türkiye Özel Mektebi’nde müdürlük ve öğretmenlik yaptı.
Benal Nevzad İstar Arıman (İzmi ): 1903’te İzmir’de doğdu. Birinci ve orta tahsilini İzmir’de yaptı. 1921’de Paris Sorbonne Üniversitesi’nin Edebiyat kısmından mezun oldu. Döndükten sonra Hilâliahmer ve Himaye-ietfal üzere yerlerde toplumsal faaliyetlerde bulundu. CHF vilayet heyeti üyeliği de yapan Arıman, Fransızca ve Rumca biliyordu. Uzmanlık alanı belediyecilik, sosyoloji ve edebiyattı. İzmir Belediye üyeliği de yapan Arıman, V, VI.,VII., ve VIII. Devirde İzmir Milletvekilliği yaptı. 1990’da vefat etti
