Ticaret Bakanı Ömer Bolat, gümrüklerde bu yıl 22 milyar liralık kaçak ticarete bahis eser ele geçirildiğini belirterek, “Ülkemizin güvenliğini, iktisattaki adil ticareti, halkımızın sıhhati ve refahını, ekonomik istikrarı ve dürüst ticaret erbabının hakkını korumak ismine ticari kaçak eşya kaçakçılığıyla uğraşımız sürat kesmeden devam edecek.” dedi.
Bolat, Ankara Ticaret Odası’nda (ATO) düzenlenen Yasa Dışı Ticaretle Çaba Konferansı’nın açılışında yaptığı konuşmada, Türkiye’nin 154 etkin gümrük kapısı olduğunu ve 623 milyar dolarlık mal ticaretinin bu gümrüklerden yapıldığını bildirdi.
Ticareti hızlandırıp, ülkeye daha fazla döviz kazandırmayı amaçladıklarını lisana getiren Bolat, “Ülkemize ziyan verecek yasa dışı ticareti engellemeyi, sıhhate ve halka ziyanlı tehlikeli hususların ticaretini yasaklamayı, gençleri ve toplumun sıhhatini müdafaayı amaçlıyoruz.” sözünü kullandı.
“4,7 MİLYAR LİRALIK UYUŞTURUCU ELE GEÇİRİLDİ”
Bolat, Birleşmiş Milletler datalarına nazaran global seviyede ticaret yoluyla aklanan para ölçüsünün ticaretin yüzde 2,5’ine tekabül ettiğine dikkati çekerek kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Küresel mal ihracatı 25 trilyon dolar. Ticaret yoluyla aklanan sayı bir trilyon dolar. Bir trilyon dolarlık para, ticaret yoluyla aklanan yasa dışı ticaret parası oluşuyor. Narkotik sanayisinin de yıllık 300 milyar dolarlık hacme ulaştığını üzülerek söylemek zorundayız. Yasal ticareti sanayicilerin, ihracat ve ithalatçıların ziyan etmeyeceği biçimde yapmaya çalışmak gümrük yönetimlerinin vazifelerinden biri. Uyuşturucu ticaretini engellemek için çalışmalar kararlılıkla yürütülüyor.”
Ekiplerce bu yılın 11 aylık devrinde yapılan operasyonlarda 4,7 milyar liralık uyuşturucu ele geçirildiğini bildiren Bolat, 17 milyar 200 milyon liralık da kaçak ticari eşyaya el konulduğunu ve yakalanan uyuşturucu ölçüsünün 11 ton olduğunu söyledi.
Gerçekleştirdikleri operasyonlarla zehir tacirlerine yönelik çabaya devam edeceklerini vurgulayan Bolat, “Ekiplerimizin teknik ve beşeri kapasitesini geliştiriyoruz, yatırım yapıyoruz, aygıtlar alıyoruz, dijital alana geçiyoruz. İstihbarat tekniklerimizi modernleştiriyoruz, takımlarımızın sayısını artırıyoruz. Yaptığımız yatırımların meyvesi olarak da 2022’nin 11 ayına kıyasla yakalamalarda yüzde 94 artış sağlandı. Birçok kaçakçılık teşebbüsü de bertaraf edildi.” diye konuştu.
Bolat, yerli olarak geliştirilmiş x-ray aygıt sistemlerini kullanmaya başladıklarını, birinci yerli araç ve konteyner tarama sisteminin devreye alındığı belirtti.
“KONTROL SİSTEMİYLE YAKALIYORUZ”
Transit taşımalar ve e-ticaret faaliyetlerini de yakından takip ettiklerini lisana getiren Bolat, şu değerlendirmede bulundu:
“e-Ticaretin artan hacmini de göz önünde bulundurarak teknolojik altyapımızı daima geliştiriyoruz. Yapılan tahlillerle ya da ihbarlarla gümrükten geçmiş eserleri ‘sonradan kontrol’ sistemiyle gittiği yerlerde tespit edip, denetimlerini yaparak gerekli yakalamaları yapabiliyoruz. 2023’ün 11 ayında, sonradan yapılan denetim ve ikinci denetim çalışmalarıyla 3 milyar liraya yakın gümrük vergisi ve cezası tahakkuk ettirildi. Böylelikle devletimizin ve ekonomimizin gelir kaybı engellenmiş oldu. Emelimiz, adil, istikrarlı ve rekabetçi bir ticaret ortamının meydana getirilmesi, işini dürüst yapan, çalışan, vergisini ödeyen imalatçı, çiftçi, endüstrici ve ihracatçının haklarının korunabilmesi.”
Bolat, internet ortamında yapılmaya çalışılan kayıtsız ticari süreçlere de işaret ederek, “Getirdiğimiz düzenlemelerle bunların da önüne geçmek, kayıtlı hale getirip adil rekabet ortamı içine girmelerini ve vergi ödemelerini mümkün kılmaya çalışıyoruz.” dedi.
Gümrük yönetimlerinin, kayıt dışı ticaretle uğraş, haksız ticaretin engellenmesi açısından değerli işlevi olduğunu vurgulayan Bolat, Türkiye’de vergi gelirlerinin yüzde 30’unun gümrüklerden toplandığını söyledi.
Bolat, 2023’te gümrüklerde 22 milyar liralık kaçak ticarete husus eser ele geçirildiğini belirterek şunları kaydetti:
“1375 ton akaryakıt, 4 milyon 743 bin elektronik eşya, 1 milyon 130 bin paket sigara, 389 milyon makaron, 47 milyon sigara kağıdı ve filtresi, 1 milyon 165 bin elektronik sigara ve aksamı, 4 bin 700 ton besin ve 3 bin 924 tarihi eser ele geçirdik. 4,7 milyar liralık uyuşturucu da yakalamaların ortasında yer alıyor. Bakanlık olarak yasa dışı ticaret ve kaçakçılığın her cinsiyle uğraşta bütün imkanlarımızla çalışmaya devam edeceğiz, kararlılıkla misyonumuzu yapacağız. Ülkemizin güvenliğini, iktisattaki adil ticareti, halkımızın sıhhati ve refahını, ekonomik istikrarı ve dürüst ticaret erbabının hakkını korumak ismine ticari kaçak eşya kaçakçılığıyla uğraşımız sürat kesmeden devam edecek. Gençlerimizin, toplumumuzun sıhhatini zehirleyen uyuşturucu husus kaçakçılığına da asla geçit vermeyeceğiz.”
YASA DIŞI TİCARET KAMU GELİRİNİ VURUYOR
ATO Lideri Gürsel Baran da yasa dışı ticaretin, sonları aşan tehlike ve tehditleri bünyesinde barındırdığını, ekonomik faaliyetler üzerinde daraltıcı tesir oluşturduğunu ve vergi gelirlerinde kayıplara yol açarak büyümeye ziyan verdiğini vurgulayarak, “Kamu hizmetlerinin kalitesini ve vergi oranlarını da etkiliyor. Yasa dışı ve kayıt dışı iktisatla çabada en uygun usullerden biri, kayıtlı iktisada geçişin faal formda sağlanması. Klâsik metotlardan dijitalleşmeye geçiş, kayıtlı iktisadın güçlenmesine katkı sağladı.” diye konuştu.
Baran, Türkiye’nin, kayıt dışı iktisatla uğraştaki kararlılığını Hazine ve Maliye Bakanlığınca hazırlanan “Kayıt Dışı İktisatla Çaba Hareket Planı” ile de ortaya koyduğunu belirtti.
Kayıt dışı iktisatla gayretin başarılı olması için toplumsal farkındalığın sağlanmasının değerine dikkati çeken Baran,”Bu uğraş için data paylaşımının geliştirilmesi, hukuksal ve idari tedbirlerin alınması, kontrol kapasitesinin artırılması gerekiyor. Tüm bunların hakkıyla uygulanabilmesi de tüm kurum ve kuruluşların işbirliği içinde çalışmasıyla mümkün.” dedi.
