Batı müziklerini klâsik Türk müzikleriyle harmanlayan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti asıllı bestekar, piyanist ve vokalist Prof. Mehmet Ali Sanlıkol, bu yıl “Turkish Hipster” ve “A Gentleman of Istanbul” isimli iki albümünü müzikseverlerle buluşturdu.
New England Konservatuvarı öğretim üyelerinden biri olan Sanlıkol, çocukluğunun Bursa’da geçtiğini, annesi Fethiye Sanlıkol’dan klasik Batı müziği piyano eğitimi alarak mesleğine başladığını lisana getirdi.
Sanlıkol, 1980’li yılların sonunda Bursa’daki rock topluluklarının içinde yer aldığını ve Şebnem Ferah üzere isimlerle şenlik konserlerine çıktığını söyledi.
Aydın Esen vasıtasıyla 1993’te ABD’ye gittiğini aktaran Sanlıkol, “Amacım caz müziğini öğrenmekti. O seyahat beni, hem akademik hem de etkin bir icra ve bestecilik mesleğine götürdü. Bir yandan mastır, doktora yaptım. Bir yandan da dünyanın farklı yerlerinde çeşitli şenliklerde kendi topluluklarımla, konserler, turneler yaptım” dedi.
Mehmet Ali Sanlıkol, klâsik Türk müzikleriyle 2000’de yolunun kesiştiğini belirterek, “2010’dan sonra kendi yaptığım bestelerde çabucak hemen her vakit caz ya da Batı müziğiyle klâsik Türk müziği buluşmaları üzerine albümler, çalışmalar ortaya koyuyorum. Bu manada iki kere Grammy adaylığım oldu. Birincisi 2014 yılındaydı, ikincisi de bu yıl” tabirlerini kullandı.
“A GENTLEMAN OF ISTANBUL” EVLİYA ÇELEBİ’Yİ ANLATIYOR
ABD’de Türk müziği ile ilgili konserler yapmanın kolay olmadığını bu yüzden de 2003’te Dünya Kültür Sanat Vakfını kurduğunu söyleyen müzisyen, vakıf aracılığıyla klasik Türk müziği konserleri verdiğini kaydederek, şunları söyledi:
“Bir mühlet sonra da kendi plak şirketimi kurdum. Çabucak çabucak tüm albümlerimi de oradan çıkardım. 200’ü aşkın konser, 17 albüm, bir uzun metrajlı opera sineması, çok sayıda çalışmamız oldu.”
Müzik bölümündeki muvaffakiyetleri takdir etmek gayesiyle verilen bu yılki Grammy Ödülleri’nde “A Gentleman of Istanbul” albümünün “En Yeterli Klasik Müzik Kaydı” kolunda aday olduğunu söyleyen Mehmet Ali Sanlıkol, “2018’de prömiyeri gerçekleşen A Gentleman of Istanbul albümü, temelinde 4 kısımlı bir eser. Yapıtın bir alt başlığı da var; yaylı sazlar, ud, ney, tenor ve perküsyon için senfoni. Klasik Batı müziği senfoni formunda bestelendi ancak yapıtın her bir kısmı Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’nden aşikâr kesitleri betimliyor. Grammy ödüllerinde bu derece kendi kültürümüzü, tarihimizi temsil eden, İstanbul’un ismini oraya götüren bir yapıtla finale kalmış olmaktan gurur duyuyorum” diye konuştu.
Sanlıkol, albümde her kısmın başka bir kıssası olduğunun altını çizerek, şunları anlattı:
“Altını çizmek istediğim bahis şuydu, Donald Trump, 6 yıl evvel ‘Müslümanlar ABD’ye giremez’ diye bir telaffuzla ortaya çıktığında, milyonlarca insan sokaklara dökülüp onu protesto etmişti. Ama o protestolarda çok basmakalıp bir kadro imgeler vardı. İslam coğrafyası Fas’tan Endonezya’ya kadar gidiyor. Görünümde çok kültürel ve kozmopolit bir din. Bana oryantalist bakışları hatırlattı ve buna karşı bir telaffuzda bulunmak istedim. Çabucak aklıma Evliya Çelebi geldi. Zira Evliya Çelebi benim gördüğüm en kozmopolit insanlardan biri. Evliya mesela bir hafız, birebir vakitte bir tarihçi, bir şair, bazen sinema üzere bir senaryo yazıyor, başındakileri bir meddah üzere Seyahatname’ye düşürmüş. Bütün bunları kendi içinde birleştiren bir kişi. Münasebetiyle (bu albümle) Avrupalılara, Amerikalılara bir ders olsun, ‘Nasıl Müslümanlar varmış’ desinler istedim.”
“BENİM KAHRAMANIM NEYZEN TEVFİK”
“Turkish Hipster” caz orkestrası albümünde ise 7 modülün dinleyiciyle buluştuğunu söz eden Sanlıkol, “Bu albümün farklı bir duruşu var. Erkin Koray’ın ‘Estarabim’ kesimini da yorumladım. 7 modülün 6’sı bana ilişkin fakat Estarabim düzenleme. Anadolu Rock’a, 1970’li yıllardaki o duruşa büyük bir hürmetim var. Erkin Beyefendi de o vakit bana şahsen kesim için müsaade vermişti. 2005’te yaptığım bir düzenlemedir. Caz orkestrasına uyarladım ve albüme kaydettim” dedi.
Başarılı müzisyen, birçok Mevlevi ayininde de icra yaptığını aktararak, “Ben Bektaşiliğe yakın duran birisiyim. Benim kahramanım Neyzen Tevfik. Tasavvufu çok okudum, özümsedim, içselleştirdim. O içselleştirme esnasında bana yakın ismin Neyzen Tevfik ve Edib Harabi olduğunu gördüm. Mevlana hakkında da çok çalışmam oldu.” değerlendirmesinde bulundu.
Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nda 24 Şubat’ta Grammy’de son 5’e kalmış “A Gentleman of Istanbul” albümünün Türkiye prömiyerini gerçekleştireceğini belirten Sanlıkol, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bursa’da da bir konserim var. O daha caz yüklü olacak. Yurt dışında elde ettiğim pek çok muvaffakiyet var. Memleketimde bunların duyulmasını, tanınmasını istek ediyorum. ABD’de son 30 yıldır bir nefer üzere memleketimizin kültürünün altını çizerek birçok iş yaptım. Hiçbir vakit devlet dayanağı de almadım. Gerek ABD’de, gerek Türkiye’de daima kendi çabalarım sayesinde birtakım çalışmalar ortaya koydum. Bu minvalde burada birtakım paydaşlıklar, yeni eserler koymak ismine hevesliyim. Yurt dışında takımlı profesör olarak da misyon yapıyorum. Onun getirdiği projeler de oluyor. Yeni bir albüm üzerinde de çalışmaya başladım.”
