Federal İrtibat Kurulu (FCC) tarihinde birinci kere, Dish Network isimli yayıncı firmaya, uzayda atıl bıraktığı enkaz ve tehlikeli atıklar için ceza verme yoluna gitti.
ABD hükümetine bağlı resmi kuruluş, ABD’li bir uydu televizyon şirketi olan Dish Network’e bir uydusunu “lisans şartlarının gerektirdiği yüksekliğin çok altında” bir yörüngeye yerleştirerek, “potansiyel tehdit oluşturduğundan dolayı” 150 bin dolar para cezası verdiğini duyurdu.
FCC Uygulama Ofisi Şefi Loyaan A. Egal yaptığı açıklamada, “Uydu operasyonları daha yaygın hale geldikçe operatörlerin taahhütlerine uyduklarından emin olmalıyız.” diyerek, “hayati ehemmiyete sahip uzay enkazı kurallarını uygulama konusunda güçlü bir uygulama yetkisine sahip olduklarını” vurguladı.
FCC tarafından uzayda potansiyel tehlike oluşturan çöp ve atıkların imhasına yönelik tedbirleri artırmaya yönelik verdiği ceza, yörüngedeki atıklarla ilgili berbata giden durumun ciddiyetini ortaya koydu.
Dish Network tarafından yapılan açıklamada ise kelam konusu uydunun, “FCC’nin en az imha yörüngesi gerektiren kuralından açıkça muaf tutulan eski bir uzay aracı (2002’de fırlatılmış)” olduğu belirtildi.
Açıklamada ayrıyeten, FCC’nin uydunun “yörüngesel enkaz güvenliğiyle ilgili rastgele bir tasa oluşturduğuna” dair “özel bir bulgu” vermediği de söz etti.
DÜNYANIN YÖRÜNGESİNDEKİ ATIKLAR TEHLİKELİ BOYUTA ULAŞTI
Amerikan Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA) daha evvel, Dünya’nın yörüngesinde çapı 1 ila 10 santimetre ortasında yaklaşık 500 bin ve 1 milimetreden büyük 100 milyondan fazla parçacığın bulunduğuna yönelik varsayım raporu açıklamıştı.
Bu yılın başlarında Dünya etrafında dönen 6 binden fazla faal uydunun olduğu varsayım ediliyordu.
2007 yılında Çin, 1999’dan bu yana Dünya’nın yörüngesinde bulunan Fengyun-1C meteoroloji uydusunu kasıtlı olarak yok etmek için bir füze kullanmış, uydunun yörüngesi yüzlerce şarapnel kesimiyle doluyken imha edilmesi, “endişe verici” olarak nitelendirilmişti.
2009’da bir Amerikan ve bir Rus uydusunun çarpışması, Milletlerarası Uzay İstasyonu’nun risk altında olduğu ve geride 2 bin kadar uydu modülü bırakacağı konusunda kaygılara yol açmıştı.
