Uzun süren davalar sonucu Türkiye’ye verilmesi kararlaştırılan yapıtların teslimi hasebiyle Türkiye’nin New York Başkonsolosluğu’nda merasim düzenlendi.
ABD’deki birtakım müzelerin temsilcileri ile bir küme ABD’li akademisyenin de hazır bulunduğu merasimde, Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkilileri, Manhattan Bölge Savcılığı ile yapılan ortak çalışma sonucu ele geçirilen Anadolu’ya ilişkin 41 kesim kültür varlığını teslim aldı.
New York Türkevi’nde sergilenen eserler ortasında, Anadolu’nun Roma Periyoduna ilişkin heykeller, pişmiş toprak kap ve figürinler, birtakım bronz başlıklar ile Geç Kalkolitik Periyoda ilişkin 22 Kiliya tipi idol başı da bulunuyor.
Tarihi eserler, MÖ 7. yüzyıldan MS 7. yüzyıla uzanan geniş bir periyoda ilişkin.
ABD VE TÜRKİYE’NİN TARİHİ ESER KAÇAKÇILIĞIYLA ORTAK GAYRETİNE VURGU
Devir teslim merasiminde konuşan Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Gökhan Yazgı, yapıtların ele geçirilmesinde Türk kurumlarıyla işbirliği yapan Manhattan Bölge Savcılığı ve takımına teşekkür etti.
İki ülkenin ilgili kurumları bünyesinde “çalışkan ve adanmış bir ekibin” 5 yıldır kültür varlığı kaçakçılığının önlenmesi ismine daima dirsek temasında bulunduğunu vurgulayan Yazgı, “Bu grup, hem yasa dışı yollarla ülkelerinin bağrından koparılarak kaçırılmış yapıtların iadelerini sağlayarak vaktinde yapılan kusurları düzeltmekte hem de ABD’nin bu alandaki milletlerarası imajına olumlu katkı sağlamaktadır.” dedi.
İadesi yapılan tarihi yapıtların, 60 yıl kadar evvel Türkiye’de bulunan “Boubon Antik Kenti’nin yağmalanması sonucunda ABD’ye kaçırılarak çeşitli müze ve koleksiyonlara satılan birtakım kesimleri da” barındırdığını söyleyen Yazgı, şunları söyledi:
“Cumhuriyet’imizin 100. yılını kutladığımız bu günlerde Ulu Başkan Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün şu kelamını sizlerle paylaşmak isterim: ‘Bir vatanın sahibi olmanın yolu, o topraklarda yaşanmış tarihi olayları bilmek, doğmuş uygarlıkları tanımak ve sahibi olmaktan geçer.’ Biz Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı olarak, korumakla mükellef olduğumuz kültür varlıklarını işte bu anlayışla ele almaktayız. Yanlışları düzeltmek için gereken her bahadır adımı kararlılıkla atan tüm kahramanlara selam olsun.”
Yazgı, New York Başkonsolosluğuna ve Kültür Tanıtma Ataşeliği çalışanlarına da bahse gösterdikleri hassasiyet, itina ve konut sahiplikleri için teşekkür etti.
NEW YORK BAŞKONSOLOSU ÖZGÜR’DEN TEŞEKKÜR
Türkiye’nin New York Başkonsolosu Reyhan Özgür de, Manhattan Bölge Savcılığı İç Güvenlik Soruşturma Ofisi çalışanları ile Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkililerine bu değerli yapıtların iadesi için ortaya koydukları “olağanüstü çaba” için şükranlarını sundu.
“Kaçak olarak getirilen bu tarihi yapıtların iadesi, geçmişte yapılan yanlışların düzeltilmesinin ehemmiyetini simgelemektedir.” diyen Özgür, bu teslim merasiminin tüm kaçakçılara ve koleksiyonculara “kültürel yapıtların yasa dışı alım, bulundurma ve satışının cezasız kalmayacağına dair açık bir mesaj” niteliği taşıdığını tabir etti.
Özgür, “Onları hak ettikleri yuvaya geri döndürerek, sırf ortak tarihimizi onurlandırmakla kalmıyoruz. Tıpkı vakitte gelecek jenerasyonların, kolektif geçmişimizin bu harika modüllerinden ders almasını ve onlardan ilham almasını da sağlıyoruz.” dedi.
Manhattan Bölge Savcılığı Eski Eserler Kaçakçılığı Ünitesi Şefi Matthew Bogdanos da, bugünün “uzun süren bir çalışmanın sonucunun alındığı bir gün” olarak kutlanmayı hak ettiğini, evre merasimine katılmaktan onur duyduğunu lisana getirdi.
“Her kültürün yapıtı kendine ilişkin olmalı.” diyen Bogdanos, tarihi eser kaçakçılığına artık “dur” demenin vaktinin geldiğini söyledi.
Türkiye ve ABD’nin kültür miraslarının korunması bağlamındaki işbirliğine atıfta bulunan Bogdanos, “Olağanüstü ortağımızla birlikte tüm bunları mümkün kıldık.” sözünü kullandı.
Bogdanos, “Yağmayı durdurmak ve daha evvel yağmalanan yasa dışı antikaları geri döndürmek için gerekli olan her şeyi yapmaya devam edeceğimize kelam verelim.” diye konuştu.
Konuşmaların akabinde Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Yazgı ve Bogdanos tarafından atılan imzalarla dönem teslim süreçleri tamamlandı.
