Anayasa Mahkemesi (AYM) Lideri Zühtü Arslan, Anayasa Mahkemesi’ne kişisel müracaatın başlangıcının 11’inci yılı için düzenlenen konferansta konuştu.
Başkan Arslan, bilhassa son iki yılda, ferdi müracaatın iş yükünde inanılmaz bir artış olduğunu söyledi.
Geride kalan 11 yılda, Yüksek Mahkeme’ye 555 binden fazla kişisel müracaat yapıldığı bilgisini paylaşan Arslan, “Bunun 425 bin kadarı, yani yaklaşık yüzde 77’si karara bağlanmıştır. AYM önünde hala maalesef 130 bin kadar kişisel müracaat bulunmaktadır.” dedi.
AİHM’İN İKİ KATI BAŞVURU
Anayasa Mahkemesi’nin önündeki müracaatların, 46 Avrupa ülkesinden müracaat alan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin iki katı olduğunu söyleyen AYM Lideri, “Son 2 yılda kişisel müracaatın iş yükünde harika artış var. Son 2 yılın yıllık ortalamasının 100 bin olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Mahkememiz geçen yıl yaklaşık 74 bin, bu yıl da şu ana kadar yaklaşık 52 bin başvuruyu karara bağlamıştır. Bu iş yükü sayıları bize şunu söz ediyor; muvaffakiyet öyküsünün sürdürülmesi çok daha kıymetli hale gelmiştir.” diye konuştu.
“BİREYSEL MÜRACAAT OLAĞAN BİR KANUN YOLU DEĞİLDİR”
Arslan, ferdi müracaatta AYM’nin bir sistem kurduğuna, müracaatları filtreden geçirme ve başka müracaatların bir formda derece mahkemeleri tarafında kara bağlanma tarafında bir sistem inşa ettiğine dikkat çekerek, şunları söyledi:
“Unutmamamız gereken temel problem vardır; ferdi müracaat olağan bir kanun yolu değildir. Kişisel müracaat ikincil nitelikte bir hak arama yoludur. Bu manada AYM birinci elden hak ihlali şikayetlerini inceleyen bir merci değildir. AYM, Yargıtay ve Danıştay’dan geçen her uyuşmazlığı tahlile kavuşturacak bir temyiz merci de değildir. AYM bu süreçte temel hak ve özgürlüklerin ihlali tezlerinin derece mahkemelerin karşılayamadığı durumda devreye girecek bir organdır. İş yükünün azaltılması ve ferdî müracaatın başarısı büyük ölçüde ihlal kararlarının gereğinin tam olarak yerine getirilmesine bağlıdır. Öteki yandan, iş yükünün azaltılması ihlal kararlarının gereğinin yerine getirilmesine bağlıdır. Bu manada AYM’nin verdiği bir ihlal kararından sonra, ihlalin kaynağına nazaran yasama, yönetim yahut mahkemelerin bir yandan somut ihlali ortadan kaldırmaya başka yandan da gibisi yeni ihlallerin engellenmesine yönelik önlemler alması hayati derecede kıymetlidir.”
