Resmi Gazete’de yer alan karara nazaran, 2017’de Hacettepe Üniversitesinden mezun olan bir kişi, 2018’de mahkeme kararıyla “Muhammed” olan ismini “Mihrali” olarak değiştirdi. Daha sonra diplomasında yer alan ismin de yeni kimlik bilgilerine uygun biçimde yine düzenlenmesi ismine üniversiteye başvurdu.
Üniversite, diploma, sertifika, süreksiz mezuniyet dokümanı ve öteki evrakların düzenlenmesine ait yönerge kapsamında, gerçekleştirilen isim değişikliğini, diplomanın art yüzüne gerekli açıklama yaparak yazdı ve onayladı.
Kişi, kelam konusu sürecin iptali talebiyle dava açtı lakin mahkeme, mezuniyet tarihindeki isme nazaran diploma düzenlendiğini belirtilerek, talebinin reddinin hukuka uygun olduğu sonucuna vardı.
İstinaf müracaatının da reddi üzerine kelam konusu kişi, Anayasa Mahkemesine ferdî müracaat yaptı.
Yüksek Mahkeme, Anayasa’nın 20. hususunda teminat altına alınan özel hayata hürmet hakkının ihlal edildiğine, ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması ismine yine yargılama yapılmak üzere belgenin ilgili mahkemeye gönderilmesine, müracaatçıya da 3 bin lira manevi tazminat ödenmesine hükmetti.
KARARIN GEREKÇESİNDEN
Anayasa Mahkemesinin kararında, ilgili yönergede diplomaların yine düzenlenmeyeceğinin belirtildiği, diplomaların düzenlenmesi ve değiştirilmesi noktasındaki takdir yetkisinin ise üniversitelerde olduğu anımsatıldı.
Takdir yetkisinin sınırsız kullanılmasının kamu hizmetinin devamlılığından beklenen menfaat ile bireylerin menfaatleri ortasında korunması gereken adil dengeyi bozacağı belirtilen kararda, açılan davada mahkemenin sırf yönergeyi münasebet göstererek talebi reddetmesinin kâfi görülemeyeceği söz edildi.
Başvurucunun, isim değişikliği nedeniyle mesleksel yaşantısına ve daha evvelki isminin bilinmemesine yönelik bilgiler verdiği, diplomanın yeni ismine nazaran düzenlenmesine muhtaçlık duyma nedenlerine ait açıklamalarda bulunduğu aktarılan kararda, mahkemelerin bu bahiste “ikna edici gerekçe” göstermeden ret kararı verdiği değerlendirmesi yer aldı.
Yüksek Mahkemenin kararında, şu tabirler yer aldı:
”Başvurucunun yargı kararıyla ismini değiştirdiği dikkate alındığında makul bir münasebet ve mecburilik ortaya konulmadıkça müracaatçının yeni ismini kullanmasına ait bir sınırlama da getirilmemesi gerekir. Bu manada müracaatçının eski diplomasının yeni ismiyle düzenlenmesi talebinin reddi halindeki sınırlamanın kamusal menfaat ile ferdi menfaat ortasında korunması gereken istikrarın müracaatçı aleyhine bozulmasına neden olduğu, kamusal makamlarca mecburî ve ölçülü bir müdahale olduğunun ortaya konulamadığı anlaşılmıştır. Anayasa’nın 20. hususunda teminat altına alınan özel hayata hürmet hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir.”
