Adını, Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa’nın torunu ve eski Osmanlı Sadrazamı Sait Halim Paşa’dan alan yalı 19. yüzyılın son çeyreğinde İstanbul Yeniköy’de inşa edilmiştir.
Sait Halim Paşa Yalısı’nın tespit edilen birinci sahipleri Düzoğulları ailesidir. Bilindiği kadarıyla Düzoğullarından kalan yalıyı Aristarhis Ailesi büsbütün yıktırmış ve iddiası 1863 yılında tekrar inşa ettirmiştir. Yalı, 1876 yılında Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa’nın oğlu Prens Abdülhalim Paşa’nın mülkiyetine geçmiştir. Lakin o devirde yalının harap halde olması ve istenilen büyüklükte olmaması nedeni ile Çanakkaleli mimar-kalfa Petraki Adamandidis’e bugünkü biçimiyle tekrar yaptırılmıştır. Abdülhalim Paşa’nın 1890 yılında vefatı ile yalı Paşa’nın dokuz evladına kalmıştır. Sait Halim Paşa, kardeşlerine ilişkin payları satın alarak 1894 yılında yalının tamamına sahip olmuştur. Paşa’nın vefatından sonra ise yalı varislerine kalmıştır.
Sait Halim Paşa Yalısı 1968’de Turizm Bankası’na satılmış ve bir süre yalnızca yabancıların girebildiği kumarhane olarak kullanılmıştır. 1974 yılında tadilattan geçen yalının, asıl büyük renovasyonu 1980-1984 yıllarında, Turizm Bankası tarafından TAÇ (Türkiye Anıt ve Etraf Koruma) Vakfı’na yaptırılarak gerçekleşmiştir. 1989’da T.C. Turizm Bankası, Türkiye Kalkınma Bankası’na dönüştürülünce Sait Halim Paşa Yalısı’nın sahibi Türkiye Kalkınma Bankası olmuştur. Bu periyotta yalının bahçesi yaz aylarında restoran olarak işletilmiş, odalarının bir kısmı müze olarak düzenlenmiştir. Bunun yanı sıra Başbakanlık yazlık konutu olarak da kullanılmış ve vakit zaman resmi toplantılar burada yapılmıştır. 1995 yılında, Başbakanlık resmi konuk meskeni olarak kullanıldığı sırada yangın geçirmiştir. Yangın sonrası başlatılan onarım 2002 yılında tamamlanmıştır. Prof. Dr. Doğan Kuban başkanlığında, yedi danışmanın kontrolünde gerçekleştirilen çalışmalar sırasında yapı, yangından evvelki haline nazaran değil de inşa edildiği 1860’lı yıllardaki haline nazaran restore edilmiş, 2005 yılında 49 yıllığına üst kullanım hakkı özel bölüme devredilmiştir.
Sait Halim Paşa Yalısı günümüzde düğün, toplantı ve davetlerin vazgeçilmez adreslerinden biri olmuştur.
SAİT HALİM PAŞA YALISI’NA ULAŞIM
Yeniköy’de Boğaz’ın kıyısında yer alan Sait Halim Paşa Yalısı’na hem deniz hem kara yolu ile ulaşım sağlayabilirsiniz.
Yalı Taksim Meydanı’na 30 dakika (16 km), Atatürk Yeşilköy Havalimanı’na 40 dakika (36 km), Sabiha Gökçen Havalimanı’na 45 dakika (47 km) uzaklıktadır.
Yalının iskelesi teknelerin yanaşmasına imkan sağlamaktadır. Deniz yolu ile Beşiktaş İskelesi’ne 45 dakika, Kabataş İskelesi’ne 55 dakika aralıktadır.
