20 Ekim’de yayımlanan makalede arkeologlar Java Adası’nda 27 bin yıl evvel inşasına başlanmış olabilecek bir piramit bulduklarını yazmıştı.
BBC’de yer alan habere nazaran bu iddiayı inandırıcı bulmayan bilim insanları da var.
MAKALENİN BULGULARI
Java’da Gunung Padang (Aydınlanma Dağı) olarak bilinen yapıya dair yeni tahlillerin akabinde bilim insanları, bunun sönmüş bir volkanın üstüne inşa edildiğini düşünmeye başladı.
Endonezya’daki Ulusal Araştırma ve İnovasyon Ajansı’ndan (BRIN) bilim insanları, bu yapının İngiltere’deki Stonehenge yahut Mısır’daki Giza Piramitleri’nden daha eski olabileceğini düşünüyor.
Bu iki yapı da yaklaşık 5 bin yıl evvel inşa edilmişti. Bu teoriye nazaran bu yapı tıpkı vakitte en eski monolitik yapı. Makalenin müellifleri 2011-15 yılları ortasında bölgede çalışmalar yürütürken toprağın altını incelemek için hem radarlar kullandı hem de sondajlar yaptı.
Onlara nazaran Aydınlanma Dağı’nın tarihi şöyle:
İnşaat son buz zamanının sonlarına hakikat başladı. Bu en az 16 bin yıl önceye denk geliyor ama bilim insanları inşaat başlangıcının 27 bin yıl kadar geriye götürülme ihtimali olduğunu söylüyor.
Yapının merkezindeki kısım muhtemelen 25 bin – 14 bin yıl evvel ortası bir periyotta inşa edildi lakin sonra binlerce yıl boyunca terk edildi.
7 bin 900 ile 6 bin 100 evvel bir tarihte inşaat tekrar başladı. Sonrasındaysa yapının bir kısmının şuurlu olarak üstü kapatıldı, toprağa gömüldü.
Piramit 2 bin ila 1.100 yıl evvel ortası bir periyotta tamamlandı ve günümüzde de görülen taş teraslar eklendi.
KATMANLI PİRAMİT
BRIN jeolojistlerinden Prof. Danny Hilman Natawidjaja bu doruğun doğal bir zirve olmadığını, katmanlı bir piramit olduğunu söylüyor
Ekibiyle birlikte yaptıkları sondajlarda, yapının merkezinden toprak örnekleri alan Natawidjaja, bu örneklerin organik zenginliğinin buna bir delil olduğunu belirtiyor.
Yapının ortasında büyük ve birden fazla kata sahip bir oda keşfettiklerini ve bunun akabinde bu yapının bir piramit olduğu sonucuna vardıklarını aktarıyor.
BBC’ye konuşan Prof. Natawidjaja inşaat ve taş üzerindeki çizimlerin, yapının en azından son taş zamanından beri ayakta olduğunu gösterdiğini de ekliyor:
“Bu bulgular medeniyetin ve gelişmiş inşaat tekniklerinin erken holosen yahut erken neolitik devirde ortaya çıktığına dair yerleşik inanışları da sarsıyor.
“Gunung Padang’ın ikinci ve üçüncü katlarını inşa edenlerin sıra dışı taş sürece yetenekleri vardı. Bu, avcı toplayıcı kültüründen çok farklı bir şey.”
“ZORLAMA BİR ÇIKARIM”
Fakat bu çıkarımlara itiraz eden arkeologlar da var. Onlardan biri, yeniden Java Adası’dan Dr. Lutfi Yondri. BBC’ye konuşan Dr. Yondri, ortada gömülü bir piramit olduğu argümanının zorlama olduğunu ve buna dair kâfi delil olmadığını söylüyor:
“Endonezya’da piramit inşa etme geleneği yoktur. Temel soru: Bu adada bir dağın zirvesine bir piramit gömen kimse olmuş mudur? Olduysa bu ne vakit oldu? Beşerler o kadar malzemeyi dağın doruğuna çıkarabilir mi?”
Dr. Yondri, bunun bir piramit değil, Endonezya’ya mahsus öbür bir yapı olabileceğini aktarıyor: “Endonezya hiç piramit kültürüne sahip oldu mu? Uydurmayın. Bu adada taş teras kültürü vardır.”
Taş teras, atalara tapma merasimlerinde kullanılan masa biçimindeki kayalardan oluşan bir yapı. Dr. Yondri, Aydınlanma Dağı’nın da bu gayeyle kullanıldığını ve bu yüzden bunun bir piramittense taş teras olma ihtimalinin daha fazla olduğunu belirtiyor.
Araştırmada kullanılan toprak örneklerini de sorgulayan Dr. Yondri, kültürel bağlamdan kopuk çıkarımlarda bulunmamak gerektiğini savunuyor.
Öte yandan hakemli bilimsel mecmua Nature’a bir e-posta gönderen Archeological Prospection Eş Editörü, Tennessee Devlet Üniversitesi’nden arkeolojik jeofizikçi Eileen Ernenwein, Yayım Etiği Komitesi’nin yönergeleri uyarınca bir soruşturma başlatıldığını söyledi.
Prof. Natawidjaja ise bir soruşturmaya gerek olmadığını, takımının tüm etik standartlara uyduğunu ve bulgularının yayımlanmadan evvel dokuz ay boyunca her türlü teste tabi tutulduğunu belirtti.
