Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, G20 Önderler Tepesi için gittiği Hindistan dönüşünde uçakta gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Erdoğan’ın açıklamalarını, NTV ismine ziyareti takip eden Ankara İstihbarat Şefi Ahmet Ergen aktardı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kendisine yöneltilen sorulara verdiği karşılıklar şöyle:
Uluslararası diplomasi alanında son periyotta yürüttüğünüz faal politik adımlarının bir yenisine de G20’de şahit olduk. G20 sonuç bildirgesinde Türkiye ile ilgili bir kısım vardı. Türkiye’nin uğraşlarına vurgu yapıldı. Önümüzdeki günlerde Birleşmiş Milletler doruğu de var. Afrika ülkelerinin de gözü kulağı Türkiye’de. Tahıl koridorunun geleceğini nasıl görüyorsunuz?
Pazartesi günü Soçi’ye yapmış olduğumuz ziyarette, Sayın Putin ile bu mevzuları enine uzunluğuna ele aldık. Sayın Putin, Batı’nın kendisine verdiği kelamları tutmadığını söyledi. Birinci etapta 1 milyon ton tahılı göndereceğinden bahsetti. Biz de bilhassa bugün Lavrov ile yaptığımız görüşmede, 1 milyon ton tahılı, yoksul Afrika ülkelerine Katar-Türkiye-Rusya olarak göndermeyi planladık. Yapmayı düşündüğümüz bu ihracatı, tekrar gözden geçirmek suretiyle adımlarımızı atacağız. Daha evvel 33 milyon ton malum tahıl sevkiyatı yapılmıştı. Tekrar bu ölçüsü arttırmak suretiyle en az gelişmiş Afrika ülkelerini rahatlatalım teklifinde bulunduk. Lavrov da “Bunu Lider ile gözden geçirelim” dedi. Ben tekrar Sayın Putin ile bu mevzuyu telefonda görüşeceğim, bu ölçüsü artırmak suretiyle en az gelişmiş Afrika ülkelerini rahatlatmakta yarar var.
Diyalogu önceleyerek ve kazan-kazan unsuruyla yapılan her görüşmenin ülkemiz ve insanlık için güzel sonuçlar doğuracağına inanıyorum.
İnsan odaklı diplomasimiz, barışa yönelik gayretlerimiz ve global sorunlardaki faal rolümüz tüm ülkelerce ve memleketler arası kuruluşlarca takdir ediliyor. G20’de de bu takdir, sonuç bildirgesine girerek, kayıtlara geçmiş oldu. Gerek tepe marjındaki geniş iştirakli toplantılarda gerek ikili görüşmelerimizde Türkiye’nin tahıl koridoru mutabakatının devam etmesi için hangi çabaları gösterdiğini, hangi kolaylaştırıcı adımları attığını, bu bahisle ilgili gündemimizde hangi planların olduğunu ve taraflara neler önerdiğimizi anlattık. Tıpkı çaba ve çabayı sürdürmeye devam edeceğiz. Dünyanın yeni bir besin, güç ya da diğer bir krize sürüklenmemesi, daha fazla insan kanı akmaması için istikrarlaştırıcı güç olarak her masada yer alacağız. Birleşmiş Milletler Genel Şurasında da husus ana gündem hususlarından olacak.
Ülkemizin mevzuya dair yaptığı çalışmaları ayrıntılıca orada da lisana getireceğim. Dünyanın yeni bir krize girmemesi, yoksul ülkelerin açlıkla karşı karşıya kalmaması için biz üzerimize düşeni yaptık, yapmaya devam ediyoruz. Bunun da dünya kamuoyunca, halklarınca bilinmesi gerekiyor. O yüzden yaptığımız çalışmaları her platformda anlatacağız. Milletler, bilhassa de Batılı ülkelerin halkları, besin krizinin önlenmesi için çabalayan yegâne ülkenin Türkiye olduğunu bilmeli. Biz Türkiye olarak tahliller üretmeye ve sonuna kadar bu koridorun yine açılması için gayret sarf etmeye devam ederiz.
Rusya ve Çin önderleri G20 Zirvesi’nde yoktu. Siz de geçen hafta Soçi’deydiniz. Hem Soçi’ye hem Kiev’e gidebilen seçkin liderlerdensiniz. G20 Sonuç Bildirgesi’nde Birleşmiş Milletler’e bir teşekkür, Türkiye’ye ayrıyeten bir teşekkür var. Bu Türkiye’nin geldiği nokta açısından değerli. Size G20’de tahıl koridoru, barış süreci, global çaptaki konularda başkanlardan, oradaki başka ülkelerin bakanlarından gelen talepler oldu mu?
Birçok başkanla ikili görüşmeler yaptım. Tepe marjında bir ortaya geldiğim devlet ve hükümet liderleri, Türkiye’nin uğraşlarının ne kadar kıymetli olduğunu lisana getirdiler. Görüşme yaptığım önderlerin hepsi de bilhassa Karadeniz Tahıl Koridoru’nun işletilmesi konusunda bizden yeniden ricada bulundular. Natürel tüm önderlerin ortak temennisi, Karadeniz Girişimi’nin devamı yönünde… Bu bahisteki gayretlerimize, görüşmelerimde bilhassa değiniyorum. Zira hususun vahametinin ve Türkiye’nin eforlarının bilinmesi, görünmesi gerekir. Türkiye olarak savaşın birinci anından itibaren barışın sağlanması için yürüttüğümüz ağır diplomasiden pek çok ülkenin haberi var. Fakat gelinen evrede Batılı ülkelerin de harekete geçerek, verdikleri kelamları yerine getirmesi gerekiyor. Natürel biz, Sayın Putin’in şimdilik 1 milyon ton tahıl gönderme teklifini gündeme getirdik. Telefon diplomasisini sürdürmek suretiyle bu ölçüsü artırma noktasında Sayın Putin’den ricada bulunacağız. Natürel bu mevzuda Batı’nın da kendine düşen vazifeleri yerine getirmesi lazım. Olay yalnızca tahıl değil, bir de burada gübre sevkiyatı var. Bu gübre sorunu de hafife alınacak bir bahis değil. Münasebetiyle her iki eserin de amaçlarına ulaştırılması için Sayın Putin ile görüşmelerimizi devam ettireceğiz. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan birebir formda yakın markajla mevzuyu takip edecek ve böylelikle temennim odur ki bu düşünceleri aşmış olacağız. Rusya’nın talepleri açık, net ortada. Rusya’nın eksiklik olarak gördüğü birtakım konular var biliyorsunuz. Bu koridordan gönderecekleri tahılın parasını alabilmek için bir ödeme düzeneğinin kurulmasını ve gemilerinin sigortalarının yapılabilmesi için yaptırımların dışında tutulmasını istiyorlar. Bizler de bu problemlerin çözülmesi ve bir sonuç alabilmek için çabalıyoruz. Talepleri karşılandığında tahıl sevkiyatının da başlayacağını Sayın Putin lisana getirdi. Batılı ülkeler, Türkiye’nin uğraşlarını takdir etmekle birlikte kendileri de efor harcamalı, verdikleri kelamları yerine getirmeli.
G20 tepesi sonrasında ABD programınız var. Son devirdeki Türkiye-ABD siyasi münasebetlerinin ivmesiyle iş dünyası da olumlu beklentiler lisana getirmeye başladı. 2019’da 19 milyar dolar olan ticaret hacmi bu yıl 32 milyar dolara yükseldi fakat sizin koyduğunuz 100 milyar dolar ticaret hacmi maksadı var. Yakın devirde iki ülke ticaretini bu gaye sayıya yükseltecek yeni adımlar olabilir mi? ABD seyahatinizde iktisat ve ticaret manasında öncelikleriniz neler olacak?
Bildiğiniz üzere Amerika Birleşik Devletleri’ne Birleşmiş Milletler Genel Şurası toplantısı için gidiyoruz. Hem o toplantıda vereceğimiz bildiriler hem de tepe marjında yapacağımız ikili temaslarla ilgili ağır bir çalışma içindeyiz. Amerika seyahatinde ülkemizde yatırımları olan birçok markayla bir ortaya geleceğiz. Bunlarla direkt görüşmelerimiz olacak ve bütün bunlarla bir arada de her yıl klâsik hale getirilen Türk-Amerikan İş Kurulu’nun malum bir yemeği olur… O denli zannediyorum ki bu kere da yeniden bu yemeği düzenlemek suretiyle bir heyecan, bir coşku, iş adamlarına verecekler kanaatindeyim. Ama ben hepsinden öte bilhassa bu markalarla ikili görüşmeyi çok önemsiyorum. Bunların aslında Türkiye’de çok önemli yatırımları da var. Onlarla yapacağımız görüşmelerin sonuçları, bizlere çok daha değerli kimi gelişmelerin kaydedildiğini gösterir. Örneğin mesela bir firmanın deniz üzerinde güneş santrali kurma üzere amaçları vardı. Türkiye’deki ortağıyla bir arada bu adımı atma niyetini ortaya koydular. Ama, bu atılım şimdi yapılmış değil. Bunun yanında GES’le ilgili gelişmeler var, güneş gücünde atılan kimi adımlar var. Bunları çok çok önemsiyoruz. Rüzgar ve güneş gücünde atılacak bu adımların yanında nükleer güçte de Akkuyu ile attığımız adım var. Sinop’u da Sayın Putin ile konuştuk. Sinop’ta atacağımız adım. Bir de bu seyahatte 3’üncü bir santralin kurulması konusunda Güney Kore Cumhurbaşkanı’yla da bir görüşme yaptık. Ve bütün bu adımlarla birlikte güçte problemimiz kalmayacak. Tüm bunlarla birlikte Türkiye’nin güç noktasındaki gücünü ne yapacaktır, artıracaktır.
Enerjide sınır olmanın ötesinde Ataşehir’de İstanbul Finans Merkezinin bir kulesini de güç merkezi haline getirme maksadımız var. Bir kuleyi güce tahsis edeceğiz. Güç deyince de bunun içinde olağan elektrik gücünden tutunuz, GES, HES, doğal gaz, bunun yanında maden, bütün yeraltı madenlerinin de içinde yer aldığı bir güç merkezi olacak. Nasıl Londra’nın güç piyasası varsa, Hamburg güç piyasası varsa inşallah İstanbul Finans Merkezi de Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanlığımızın sevk ve yönetim ettiği bir merkez haline dönüşüyor.
Öte taraftan Washington merkezli bir finans kuruluşu, özel bir şirketin yatırımı olan Ceyhan’daki petrokimya tesisine 550 milyon dolar finansman sağladı. Cezayir Devlet Lideri Tebbun ile İstanbul’da yaptığımız görüşmede, bu mevzularla ilgili müşterek adımımızı geliştirmekten bahsetti. 550 milyon dolar finansmanın Ceyhan’daki yatırıma girmesi çok çok değerli.
Ekonomimizin sağladığımız destekleyici adımlar ve özel dalın dinamizmi ile ortaya koyduğu gelişim tüm ülkeler üzere Amerika Birleşik Devletleri’ndeki yatırımcıların da ilgisini çekiyor. 2019’da 20 milyar doların altındaki ticaret hacmimizi 2022 yılında 32 milyar doların üzerine taşıyabildiysek, 100 milyar dolar amacımıza de ulaşacağız demektir. Siyasi ilgilerimizde yakaladığımızı olumlu hava, önümüzdeki periyotta ticaretimize de müspet yansıyacaktır, kimsenin kuşkusu olmasın. Güç, otomotiv, demir çelik üzere ihracat kalemlerinin sayısını ve ölçüsünü artırmak temel önceliğimiz olacak. Var olan iş birliği alanlarımızı, kesimleri çeşitlendirmek için iş adamlarımıza da büyük vazife düşüyor. Türk iş adamları da ABD’li partnerleriyle iştiraklerini güncellemeli, yeni maksatlar belirlemeli. Türk ve ABD’li yatırımcılar, iş adamları daha yiğit davranabilirler. Zira ülkelerinin idarelerinde ticareti artıracak iradeye sahip, buna nazaran siyasetler yürüten iktidarlar mevcut.
Türkiye’nin iktisatta 3 yıllık yol haritasını ortaya koyan OVP açıklandı. Yabancı yatırımcının da gözü OVP’deydi. Birinci gelen açıklamalar olumlu. Hatta Dünya Bankası Türkiye için ayırdığı yatırım hacmini artırdığını duyurdu. Fitch Türkiye’nin kredi notu görünümünü yükseltti. Açıklamalarda mevcut iktisat siyasetlerinin sürmesi halinde not artışının gelmesi bekleniyor. Yabancı kurumların yaptığı açıklamaları nasıl değerlendirirsiniz?
Biz uyguladığımız siyasetlerle inanıyorum ki yatırımcı inancını çok güçlü bir formda kazanacağız. Buradaki en büyük avantajımız programın geniş bir formda sahiplenilmesi. Üç ayaklı bir program açıkladık. Birinci ayağı olağan ki sarsıntıya karşın, sarsıntı yaralarını sararken mali disiplini koruyacağız. 2-3 yıl açıklarımız yüksek olacak lakin daha sonrasında Maastricht Kriterlerini çok rahat bir formda sağlayacağız. Zati borcumuzun ulusal gelire oranı epey düşük. İkinci konu enflasyonla uğraş yani dezenflasyon programı… Buna ait de çok net bir yol haritası var. Ona yönelik de aldığımız para siyaseti yani miktarsal sıkılaştırma, seçici kredi sıkılaştırması üzere birçok önlem var. Bunların tesirli olması vakit alacak. Para siyasetinde alınan önlemlerin tesiri gecikmeli oluyor. Münasebetiyle bütün ülkelerde bu süreç bu türlü, biraz vakit alacak. Onun için biraz sabırlı olmamız gerekiyor. Gelecek sene bu vakitlerde çok net bir formda enflasyonun kalıcı bir biçimde düştüğünü inşallah göreceğiz. Üçüncü konu da alışılmış ki yapısal reformlar… Yapısal ıslahatlar maliye siyasetini ve para siyasetini güçlü bir formda destekleyecek. İnanıyorum ki Türkiye’nin kredi notu çok önemli bir halde önümüzdeki periyotta yükseltilmek zorunda kalınacak. Zira çok net bir formda Türkiye’nin göstergeleri vakit içerisinde mevcut kredi notunun çok ötesinde bir kredi notunu hak edecek. Türkiye’ye fon akışı güçlü bir halde başlayacak. Enflasyon konusunda biraz kuvvetli bir sürecimiz olacak, bunu kabulleniyoruz.
Enflasyonla çaba ve güçlü iktisat için kalıcı tahlillerimizi ve kapsamlı yol haritamızı Orta Vadeli Program ile ortaya koyduk. Bu yol haritasında fiyat istikrarı, finansal istikrar, beşeri sermaye, istihdam, yeşil ve dijital tahlil, afet idaresi, kamu maliyesi, iş ve yatırım ortamı alanlarında ıslahatları hangi takvimde ne halde yapacağımız yer alıyor. Öte yandan ülkemiz, istikrarlı idaresi, demokrasiye olan bağlılığı ve iş kurma, iş yapma imkanlarıyla yabancı yatırımcılar için cazip fırsatlar barındırıyor. Yatırım ve ihracat odaklı büyüme siyasetimiz da milletlerarası sermayeyi Türkiye’ye çekecektir. 21 yıldır her alanda ortaya koyduğumuz ıslahat nitelikli adımlar da işimizi ne kadar ciddiye aldığımızın bir göstergesi olmuştur. Tüm bunlar Türkiye’ye olan itimadın boşa çıkmadığını yabancı yatırımcıya göstermiştir. Attığımız ve atacağımız adımlarla Türkiye’ye güvenen, bize inanan tüm yatırımcılar kazanmıştır.
Türkiye’yi önümüzdeki aylarda ekonomik manada nasıl bir periyot bekliyor? Enflasyonla çaba konusunda atılacak adımlar nelerdir?
Dezenflasyonla birlikte inşallah biz enflasyonun belini kıracağız, bu mevzuda da rastgele bir telaşımız yok. Orta Vadeli Program yalnızca ülkemizde değil dünyada çok çok olumlu bir yankı uyandırdı ve Orta Vadeli Program’ın uyandırdığı bu yankıyla birlikte de piyasalara farklı bir canlılık geldi, geliyor. Bir de yurt dışından Türkiye’ye kredi akışı da inşallah başlıyor. Gerek Suudi Arabistan ile yaptığımız buradaki görüşme, gerek Birleşik Arap Emirlikleri ile yaptığımız görüşmelerle çok çok verimli geçti. İnşallah yaptığımız mutabakatların karşılığı Türkiye’ye çok önemli manada hem yatırımları çekecek hem de nakit girişini de inşallah artıracak.
Türkiye’yi önümüzdeki günlerde aydınlık günler beklemektedir. Birtakım bölümlerdeki fahiş fiyat artışlarının önüne geçtik. Tüm bölümlerde de fiyat artışlarını denetim altına alacağız. Fahiş fiyat artışlarını durduracak düzeneğin odunsuz işlemesiyle enflasyon süratli bir düşüşe geçecektir. Şu anda bunu sağlıyoruz. 21 yılda Türkiye’yi güçlü bir ekonomik ve finansal yapıya kavuşturduk. Global ve bölgesel nedenler, son olarak da yaşadığımız asrın felaketi iktisatta düşünceleri beraberinde getirse de vaktinde aldığımız önlemler sonuç vermeye başladı. Alınan kararların, önlemlerin süratli sonuçlar vermeyeceğini de biliyoruz. Bir geçiş süreci, enflasyonun yavaşlama, durma ve geriye gitme süreci var. Şu an her şey denetim altında, istikrarlı bir formda yürütülen siyasetlerle, yapısal ıslahatlarla Türkiye’yi tekrar tek haneli enflasyona kavuşturacağız. Önümüzdeki süreçte enflasyonun dizginlemiş ve fiyat istikrarını sağlamış, yatırım-istihdam-üretim ve istihdama dayalı büyüme siyasetleri ile kalkınmış bir Türkiye tablosu ortaya çıkacaktır. Bu ülkeyi tek haneli enflasyonla tanıştıran, enflasyonla çabayı en yeterli yapan bizim takımlarımız. Yatırım, istihdam, üretim ve ihracat odaklı yürüttüğümüz çalışmamızla amaçlarımıza kısa vakitte ulaşacağız. Çalışmalarımızın olumlu sonuçlarını almaya başladık. Atacağımız yeni adımlarla da kalıcı tahlilleri hayata geçireceğimize inanıyorum. Türkiye Yüzyılı vizyonumuz ve ona ulaşmak için atacağımız birçok adımlar Türkiye’nin ekonomik alanda da yıldızını parlatacak. Vatandaşımızı hak ettiği kalıcı ve sürdürülebilir refah artışına ulaştıracaktır.
Türkiye’nin güçte merkez ülke olma maksadının yani sıra, global güç krizinde de kritik bir rolü var. Bu bağlamda yakın bir vakitte somut adım bekler miyiz? Tepe kapsamındaki temaslarda yaklaşım nasıldı?
Ataşehir’deki finans merkezimiz malum açılışını şahsen kendim yaptım ve kimi finans bölümüne ilişkin kuruluşlar buraya yerleşti. Kamu bankaları buraya yerleşti. Açılışta da gördüm sahiden çok çok hoş bir finans merkezine sahip olduk. Artık bu atılacak adımla bir güç merkezinin Ataşehir’de kurulmasını sağlayacağız. Orada yalnızca doğal gaz olmayacak. Orada petrol, madenler, yenilenebilir güç, cevherlerden mücevherlere varan birçok adım atılacak. Altın borsası dediğimiz vakit yalnızca bildiğimiz yerde değil, icabında orada da önemli bir sirkülasyon meydana gelecek ve bütün bunlarla bir arada Trakya’da ise bir doğal gaz merkezi olacak. Soçi ziyaretinde de bunu Sayın Putin ile görüştük. Malum bizim şu anda Trakya’dan gelen doğal gaz yaklaşık yüzde 40-50, Türkiye’nin gereksinimini karşılayacak fakat şu anda Avrupa bizden doğal gaz bekliyor. Örneğin bir Macaristan bizden doğal gaz bekliyor ve bizim de onlara verdiğimiz kelamlar var. “Biz, sizin doğal gaz talebinizi buradan karşılayacağız” dedik ve Trakya merkezli olan dağıtımdan Avrupa’ya da oradan doğal gaz temin edeceğiz. Ataşehir gücün birçok çeşidinin adeta pazarlandığı, dağıtımının yapıldığı yer olacak.
Zirve marjında ve memleketler arası tüm platformlarda muhataplarımızla yaptığımız görüşmelerimizde güç konusunu öncelikli ve başka bir başlık altında ele alıyoruz. Güç konusunda her vakit yeni ve farklı çalışmalarımız olmuştur, olacaktır. Görüştüğümüz önderlerle güç konusundaki bağlantılarımızı, atılacak yeni adımları konuştuk. Rus gazının Türkiye üzerinden Avrupa’ya ulaştırılması için çalışmalarımız devam ediyor. Diğer ülkelerin de kaynaklarının Avrupa pazarına ulaşması Türkiye’nin global güç merkezi olması ile mümkün. Bilhassa önümüzdeki süreçte Türkiye’de kurulacak fiziki doğalgaz üssü üzere atacağımız somut adımlarla global doğalgaz fiyatı Türkiye’de belirlenecek. Bunun için çalışmalarımız devam ediyor. Çalışmalar olgunlaştıkça, nihayete erdirme kademesine gelindiğinde, yeni müjdelerimizi de kamuoyu ile paylaşırız. Fiyatlandırma olayı onlarla birlikte atacağımız bir adım, alacağımız bir karar. Bunları Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığımız, Bakanımız muhataplarıyla bu görüşerek neticelendirecek. Bu görüşmelerin sonucunda müşterek alacağımız kararlarla da yola devam edeceğiz. Bakın bu orta mesela petrolde Suudi Arabistan ve Rusya fiyatlarla şöyle bir oynadı. Fiyatlarla oynamanın sonucunda dünya ne yaptı? Tek başına ‘Ben verdim kararı oldu’yla olmaz. Bir arada olacak.
Hindistan Başbakanı’nın gündeme getirdiği Hindistan – Orta Doğu – Avrupa Tren Sınırı, Çin’in kuşak-yol projesine karşı ABD dayanaklı bir plan olarak kıymetlendirilebilir mi? Joe Biden da çabucak dayanak verdi. Çin’i engellemeye yönelik yeni bir atılım midir?
Biz jeostratejik pozisyonumuz prestiji ile dünyadaki bütün koridorlarla ilgili gelişmeleri yakından takip ediyoruz. Jenerasyon ve yol teşebbüsü konusunda Çin aralık aldı, devam ediyor. Biliyorsunuz bizim de Çin’in attığı bu adıma yönelik aldığımız aralık var. Yani Marmaray’a varıncaya kadar hepsi o projenin, planın içinde.
Biz diplomasiyi kazan-kazan prensibi çerçevesinde yürütüyoruz ve bu alternatif güzergahlardan ne ölçüde yararlanabiliriz ne kazanabiliriz bunun çalışmasını yapıyoruz. Ülkeler ticari yol ve güzergahlarla, tesir alanlarını da geliştirme gayretindeler. Bunun da farkındayız. Lakin bizler “yol medeniyettir” diyen bir şiarla mevzuya bakıyor ve tüm bu projelerin medeniyetin gelişmesine, insanların refahına, barışına hizmet etmesi temennisinde bulunuyoruz.
Biz şunu diyoruz, Türkiyesiz bir koridor olmaz. Türkiye, değerli bir üretim ve ticaret üssü. Doğudan batıya trafik için en uygun sınır Türkiye üzerinden geçmek durumunda.
Bu süreçte bizim çok önemsediğimiz bir adım ise Körfez’in bizimle bir arada attığı adım. Irak, Katar, Abu Dabi üzerinden, Türkiye üzerinden Avrupa’ya giden bir yoldan bir koridordan bahsediyoruz. Bu hususta bilhassa Muhammed Bin Zayed dün çok daha kararlı bir telkinde bulundu, ‘Bu işi uzatmayalım, 60 günde görüşmeleri arkadaşlarımız bitirsinler ve çabucak temelleri atalım, yola koyulalım’ dedi. Yani bu işin heyecanını bu derece duyuyorlar ve biz de gerek Dışişleri Bakanımız Hakan Fidan’a, gerek Ulaştırma ve Altyapı Bakanımız Abdulkadir Uraloğlu’na gerekli talimatları verdim. Onlar muhataplarıyla görüşerek inşallah bu adımı atacaklar. Bu sayı o denli ufak sayı değil. Ancak Birleşik Arap Emirlikleri bu işe çok hazır. Katar çok hazır. Bizler de buna çok çok hazırız. Bu adımı inşallah bu biçimde atmış olacağız.
Ekrem İmamoğlu, Kemal Kılıçdaroğlu partinin başında devam ederse İstanbul’un kaybedilebileceğini söylemişti. Lakin artık aday oldu. Akşener de İstanbul ve Ankara dahil 81 vilayette aday gösterecekleri ve kaybetmeyi göze aldıkları istikametinde bir açıklama yaptı. “Muhalefet şu anda kazanmayı değil kaybetmeyi konuşuyor.” değerlendirmeleri var. Bu açıklamalarla ilgili neler söylersiniz?
Onlar aslında kendi ortalarında değerlendirmelerini yapıyor. Ne diyor Genel Lider? Diyor ki ‘Altılı masa değil gerekirse on altılı masa.’ Yani biraz daha konuşsa on altılı masa yüz altmış altılı masa da olacaktı. Lakin masa devrildi. Makûs devrildi. O masanın içerisinde bu belediye liderleri da vardı. Hepsi Cumhurbaşkanı yardımcısı da oldular. Gelinen nokta ortada… Bizim bu türlü bir kederimiz yok. Biz bu belediye başkanlığını İstanbul’da da yaptık, Ankara’da da yaptık. Bizim belediye başkanlığımızın kalitesi, düzeyi nedir? Bunu İstanbullu çok uygun bilir, Ankaralı pek uygun bilir. Öbür tarafta şöyle bir İzmir’e bakın. İzmir’in belediyeciliği ne durumda görüyorsunuz. Şu anda İzmir bir felaketi yaşıyor. Türkiye’de maalesef şu anda oralarda yaşayan vatandaşlarım ‘illallah’ diyor. Adana’ya bakın, Mersin’e bakın tıpkı. Antalya’da işte Menderes Bey’den sonra bir devir yaşandı. Maalesef berbat. Buralarda yapılan hizmetin ne olduğunu yaşayanlar biliyor. Lafla, konuşmakla bu iş olmuyor. Mühür vurmakla bu iş olmuyor. Neyin mührü? Hangi sel afetinde giydin çizmeleri geldin sel afetiyle çaba ettin? Bunların bu türlü bir sıkıntısı yok. Onun için burada en büyük karar merci İstanbulludur, Ankaralıdır ve onlar da Adana olsun, Antalya olsun, Mersin olsun, bütün buralarda inanıyorum ben, en hoş kararı en bağlayıcı kararı benim milletim verecek. Bunlarla daha fazla gidilmez. Biz 21 yıldır iktidar olarak, kendi rekorlarımızı yenilemek için kendimizle yarışıyoruz. AK Parti’nin, kendisiyle yarışan, hizmette yarışan bir partidir. Muhalefet ise rant için, koltuk için yarışan partilerden oluşuyor. CHP’nin meskenlere şenlik genel liderinin durumu da farklı değil. O da koltuk hayalleri ile döndü dolaştı en son mevcut koltuğunu koruyabilmek için masaları tokatlamaya kadar işi getirdi. Genel seçimler öncesi kurdukları 9’lu masada çevirdikleri dümenler yeni yeni ortaya saçılıyor. Tüm milletimiz, masada dönen pazarlıkları, masa altından kimlerin birbirini tekmelediğini gördü, daha da görecektir. Bunlar sabah diğer akşam öteki konuşurlar. Bunlar İzmir’de öteki, Ankara’da öteki, Diyarbakır’da öteki, Erzurum’da diğer konuşurlar. İşte bu yüzden bunların ne dediğinden çok ne yapacaklarını bekleyip görmek lazım. Artık milletim bunların gerçek yüzünü gördü. Türkiye üzere büyük ve güçlü bir ülke bu türlü kifayetsizlerin elindeki bir muhalefeti hak etmiyor. Tek kaygıları rant ve koltuk olan bir muhalefetin ülkemize ve vatandaşlarımıza bir hayrı olmaz. Girdikleri tüm seçimi kaybetmelerine karşın, “başarılıyız” açıklamaları bile yaptıkları işi ciddiye almadıklarını, seçmenleriyle dalga geçtiklerini gösteriyor. Başarılıyız açıklamasını yapanlar, bardağın dolu tarafına falan bakmıyor. Bunlar bardaklarının boş olduğunu anlamayacak kadar saflar. Mahallî seçimlerde de CHP’nin eline düşen kentlerimizi de milletin tertemiz oyları ile kurtaracak ve Cumhur ittifakına verecek inancındayız. Bunun için rehavete kapılmadan çok çalışacak ve milletin gönlünü de seçimi de kazanacağız.
CHP’li vekil Sezgin Tanrıkulu daha evvel İHA ve SİHA’ları amaç almış hatta Selçuk Bayraktar’ı yargılamakla tehdit etmişti. Tanrıkulu son olarak katıldığı bir televizyon programında Türk Silahlı Kuvvetleri’ni gaye alan skandal açıklamalar yaptı. TSK’nın 15 köylüyü helikopterden attığı, köyleri yaktığı ve bombaladığı iftirasını attı. Bu husus hakkında soruşturma da başlatıldı. Bir siyasetçinin, bilhassa Türkiye’nin ana muhalefet partisine mensup bir milletvekilinin bu usul açıklamalar yapmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Her şeyden evvel bu zat bir vatansever, bir milliyetperver kişi değil. Bu zat, her şeyden evvel PKK terör örgütüyle YPG’yle, HDP’yle bunlarla el ele kol kola dolaşanlar bunlar. Bunlar doğal genel liderleriyle birlikte de tıpkı şeyleri yapmadılar mı? Terör örgütlerinin temsilcileriyle bunlar Ankara’dan İstanbul’a yürümediler mi? Lakin bu ismini verdiğiniz zat, teröristlerin cenaze merasimlerinden tutun dağdakilerle birlikte yürümeye varıncaya kadar bunların hepsini yapmış olan şahıslar. İnanıyorum ki bu seçimde benim vatandaşım artık bunlara lokal bazda yürü demeyecek. Bunların ipini kesecek diye inanıyorum. Bu türlü düşünüyorum. Milletle milletin kıymetleriyle uzaktan yakından bağı olmayanların alçak iftiralarından öteki bir şey değil bu. Daima çamur at izi kalsın tipi açıklamalarla düşmanına bile zulmetmeyen Türk Silahlı Kuvvetleri’ne iftiralar atmaktan bıkmadılar. Mehmetçiğin ve milletin düşmanı bir ismin Türkiye’nin ikinci büyük partisinin mensubu olması da ayrıyeten düşündürücüdür. Seçimde Kandil’den CHP’ye ve onun adayı Kemal Kılıçdaroğlu’na selamlar ve takviyeler gönderilirken bu şahıs CHP kimliğiyle terör örgütünün kurulduğu köyden örgüte selam veriyordu. Bu millet CHP ile terör örgütünün o dayanışmasını unutmadı, sandıkta da cevabını verdi. Bu şahıs, dünyanın en onurlu, en mert ordusuna lisan uzatmanın cezasını hukuk önünde alacaktır. Düşmanlarının bile mertliğinden övgüyle kelam ettiği Türk Silahlı Kuvvetlerimize yapılan bu namertçe hakaret, iftiralar cezasız kalmayacaktır.
Yeni bir anayasa için tekrar davette bulunuyorsunuz. İki yıl evvel yaptığınız davete muhalefetten olumlu bir dönüş olmamıştı. Artık yeni konjonktürde muhalefetin buna olumlu bir karşılık vermesini bekliyor musunuz? Bu hususta nasıl bir yol, nasıl bir yol haritası öneriyorsunuz? Örneğin, 2011 ve 2015’te olduğu üzere Meclis’te temsil edilen partilerin iştirakiyle bir kurul yine tesis edilebilir mi?
2011’de, 2015’te olduğu üzere Parlamentodaki partilere elbet tekliflerimizi götüreceğiz. Fakat hepsinden evvel Cumhur İttifakı olarak biz ön hazırlıklarımızı yapacağız ve bu ön hazırlıklarımızı yaptıktan sonra da Parlamentoda kümesi olanlarla bu mevzuyu olgunlaştırmanın çabası içerisinde olacağız. Çünkü anayasa olmazsa olmazımız. Yani bir kenara bunu atmamız mümkün değil. Şu an prestijiyle parlamentodaki kümemiz öteki kümelerle görüşmelerini yapıp şayet birlikte bir adım atabilirsek, müşterek olarak bu türlü bir sivil anayasayı yapabilirsek adımımız bu olacak. Eksikler nelerdir? Neler değildir? Bunları gözden geçirip kuracağımız kurullarla da bu çalışmaları inşallah sürdüreceğiz. Darbelere bakışımız ve darbe anayasalarına karşı tavrımız siyasi hayatımızın özeti üzeredir. Ülkemizi sivil anayasaya kavuşturmak dileğimiz da hayalin ötesinde, siyasetimizin aksiyonu oldu. Türkiye’nin 21 yılda yargı teşkilatının fiziki yapısını güçlendirdik, beşerî varlığını daima tahkim ettik. Tüm bu yapılanları sivil bir anayasayla da taçlandırmak, Türkiye Yüzyılını sivil bir anayasa ile inşa etmek istiyoruz. Türkiye artık darbe periyodunun mahsülü bir anayasa ile yönetilmeyi hak etmiyor. Türkiye’ye yeni, sivil, özgürlükçü bir anayasa yapmak yakışır. Millet Türkiye Büyük Millet Meclisi aritmetiğini şekillendirirken partilere “uzlaşın ve artık yeni anayasa yapın” iletisini da vermiştir. Meclis yerinde mümkün olan en geniş uzlaşı ile sivil toplumun tüm kısımların fikirleri de alınarak yeni bir anayasa yapmak mümkündür. İsteğimiz sivil anayasayı en geniş iştirakle, mutabakatla hazırlamak. Yasama yılının açılmasıyla birlikte de Cumhur İttifakı olarak bu bahis üzerine yoğunlaşacağız.
Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ile görüştünüz. 2022’de Katar’da bir görüşmeniz olmuştu lakin artık resmi bir görüşme oldu. Nasıl geçti görüşme? Bu görüşmede karşılıklı ziyaretleriniz gündeme geldi mi?
Görüşmemiz pek olumlu geçti. Davet konusu da gündeme geldi. Öncelikle dışişleri bakanlarımızı, istihbarat liderlerimizi görevlendirdik. Onlar birbirleriyle karşılıklı olarak görüşmelerini yapacaklar. Onlar doğal evvel bizi bekliyorlar lakin ben dedim ki ‘Biz sizi bekliyoruz’. Tarih verilmedi. Tarihi bakan arkadaşlarımız ve istihbarat liderimiz görüşecekler. Ona nazaran de adımlarımızı atacağız. Görüşmemizde kendilerine de görevlendirdikleri büyükelçinin sunacağı itimat mektubunu yakında kabul edeceğimi söyledim. Türkiye ve Mısır ilgilerini hak ettiği düzeye birlikte en kısa vakitte ulaştıracağız. Her iki ülke iktisat ve ticari alanda büyük potansiyele sahip. Karşılıklı ticaret hacmimizi iki katına çıkartmak için çalışma yapacağız. Biliyorsunuz Yüksek Seviyeli Stratejik İşbirliği Kurulu oluşturmuştuk. Bunu tekrar canlandırmak için çalışacağız. Bağlarımızın eskisinden daha düzgün hale gelmesi Suriye sıkıntısı başta olmak üzere birçok bölgesel sorun alanında olumlu sonuçlar almamızı sağlayabilir.
G20 Sonuç Bildirgesinde Afrika Birliğinin G20’ye dahil edilmesi yer aldı. Türkiye’nin Mısır ile bağlantıların olağanlaşması konusunda aralık alındı. Türkiye’nin Hindistan ve bölge ülkelerine yönelik bir açılımı kelam konusu olabilir mi? Sanki dünyada bir istikamet değişikliği mi olacak? Türkiye nasıl davranacak?
G20’nin içerisinde yalnızca doğu ülkeleri yok, batılı pek çok ülke de var. G20, adeta doğuyla batının bir sentezi. Lakin bu son gelişmelerde Batı ile maalesef Rusya-Ukrayna olayında bir çatışma var diyebilirim. Nedir bu çatışma? İşte Sayın Putin’in ‘Batı bana verdiği kelamları tutmadı, onun için tahıl koridorunu sekteye uğrattım’ diyor. Nedir o? Elli yıl Batı bize verdiği kelamı tuttu mu? Avrupa Birliği olayında elli yıldır bizi oyalıyor. Bugün tekrar Avrupa Birliği Kurulu Lideri Charles Michel ile görüştük, söyledik. Bu terazi, bu kadar sıkleti çekmez.
