Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Yunanistan’da yayımlanan Kathimerini gazetesine verdiği röportajda, 7 Aralık’ta Atina’ya yapması planlanan ziyaret öncesinde Türk-Yunan bağlarına dair soruları yanıtladı.
Sözlerine Türkiye ve Yunanistan’ın iki komşu ülke olduğunu vurgulayarak başlayan Erdoğan, evvelki günlerde “Türk-Yunan bağlantılarında yeni sayfa” ve “kazan kazan formülüne” dair yaptığı açıklamalara ait şunları söyledi:
“Aynı coğrafyayı, birebir denizi paylaşıyoruz. Birebir havayı soluyoruz. Geçmişimiz prestijiyle iç içeyiz. Ortamızda şimdi tahlile kavuşturamadığımız pek çok problem bulunuyor, iki ülke olarak bunun farkındayız. Lakin bu meselelerin gerginliğe vesile olmasına, hükümetlerimiz ve halklarımız ortasında uyuşmazlıklara yol açmasına müsaade verip vermemek bizim elimizdedir. İşte ben bu manada münasebetlerimizde ‘yeni bir sayfadan’, ‘kazan-kazan’ unsurundan bahsettim. ‘Kazan-kazan’ anlayışı esasen Türkiye’nin milletlerarası bağlantılara, diplomasiye yaklaşımının temelinde yatıyor.”
“HERKES ÇIKARLI ÇIKACAK”
Erdoğan, uyuşmazlıkların diyalog yoluyla ele alınması ve ortak paydada buluşulması halinde herkesin yararlı çıkacağını vurgulayarak,Türkiye ile Yunanistan’ın son devirde bağlantılarını bu anlayış çerçevesinde şekillendirme istikametinde pek uygun bir ivme yakaladığını kaydetti.
Uzun müddettir işlemeyen ikili sistemlerin tekrar canlandırıldığına işaret eden Erdoğan, “Diyalog kanallarımız her düzeyde açık ve işliyor. Karşılıklı ziyaret trafiğimiz ağır. Ülkelerimiz ve bölgemiz açısından değerli pek çok alanda işbirliğimizi karşılıklı inanç temelinde geliştirme irademiz mevcut. Artık ise her iki tarafın üzerine düşen, bu anlayışı pekiştirmek, kurumsal hale getirmek ve ilerletmektir. Sayın (Yunanistan Başbakanı Kiryakos) Miçotakis’in de birebir iradeye sahip olduğunu düşünüyorum.” diye konuştu.
Erdoğan, bu ortak niyetin, 7 Aralık’ta Atina’da imzalanması planlanan dostça ilgiler ve düzgün komşuluk bahisli bildirge sayesinde tüm açıklığıyla kayda geçeceğini tabir etti.
“DÜŞMANA DEĞİL DOSTA GEREKSİNİMİMİZ VAR”
Türkiye’nin komşu Yunanistan’ı hiçbir vakit düşman, hasım olarak görmediğini vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Tüm ülkeler üzere bizim de düşmana değil, dosta muhtaçlığımız var. Sık sık söylüyorum, başta Yunanistan olmak üzere komşularımızla aşılamayacak hiçbir meselemiz olmadığı inancındayız. Bence son devirde değişen, Yunanistan tarafının bize yönelik bakış açısını gözden geçirmiş olması, uzatılan dostluk elini asla geri çevirmeyen bir millet olduğumuzu anlamaya başlamasıdır. Halkımızın güvenliğine, toprak bütünlüğümüze, ulusal çıkarlarımıza göz dikenlere nasıl her vakit tereddüt etmeksizin gerekli yansıyı veriyorsak, işbirliği ve dostluğun ilerletilmesine de her vakit açığız.” sözlerini kullandı.
HER ALANDA İŞBİRLİĞİ MESAJI
Erdoğan, Miçotakis’in bunu anladığını ve Türkiye’nin Yunanistan ile ortasındaki problemlerin aşılması ve alakaların ileriye götürülmesini samimi formda dilek ettiğini görebildiğine inandığını kaydetti.
Miçotakis’te de Türkiye’dekine benzeri bir yaklaşım gözlemlemekten şad olduğunu kaydeden Erdoğan, “Sayın Miçotakis’e ne söyleyeceğimi sordunuz. Kendisine şunu söyleyeceğim: Kiryakos, dostum, siz bizi tehdit etmedikçe biz de sizi tehdit etmiyoruz. Gel iki ülke ortasındaki inancı sağlamlaştıralım. İktisat, ticaret, ulaştırma, güç, sıhhat, teknoloji, eğitim, gençlik, her alanda ikili işbirliğini artıralım. Ülkelerimizdeki tarihi ve kültürel varlıklara karşılıklı olarak gerekli itina ve ihtimamı gösterelim. Ege problemleri olsun, sistemsiz göçle ortak gayret olsun, Yunanistan’daki Türk azınlığın devam eden problemleri olsun, karşılıklı güzel niyet temelinde diyalog yoluyla çözemeyeceğimiz bir sorun yoktur.” dedi.
Erdoğan, bu yıl iki ülkede yapılan seçimlerde her iki hükümete de güçlü bir halk dayanağı verildiğine işaret ederek, “Bu dayanakla hem biz hem de Sayın Miçotakis güçlü ve yapan adımlar atabilecek pozisyondayız.” diye konuştu.
“SORUNLAR DİYALOGLA ÇÖZÜLEBİLİR”
Diyalog ve uygun niyet çerçevesinde meselelerin çözüleceğine inandığını kaydeden Erdoğan, kelamlarına şöyle devam etti:
“Tabii bu ortada kıta sahanlığının yanında pek çok meselemiz var. Bunları paket halinde bir bütün olarak ele almalıyız. Sıkıntılara seçici yaklaşıp kimilerini konuşup kimilerini konuşmamak gerçek bir yaklaşım değil. Zira hepsi birbirleriyle kontaklı. Memleketler arası yargıya gittiğimizde geride hiçbir sorun bırakmamalıyız. Fakat her şeyden evvel tüm meselelerimizi cesaretli bir formda konuşmalı, kamuoylarımızı gerçek bir formda yönlendirmeliyiz.
Burada sorun çözme irademiz son derece belirleyici olacaktır. Bizim bu irademiz güçlüdür. Etrafımızda yaşanan uyuşmazlıkların çözülmesi için gösterdiğimiz çabaya ve aralık alma kabiliyetimize baktığınızda Türkiye’nin sorunları barışçıl yollarla ortadan kaldırma anlayışını ve potansiyelini görebilirsiniz.”
Erdoğan, Türkiye’nin samimiyeti ve davetinin açık olduğunu belirterek, Yunanistan’ın da dış müdahalelere kapalı emsal bir yaklaşım ortaya koyması halinde her iki ülke için de huzurlu bir gelecek inşa etme yolunda, uygun bir başlangıç yapılabileceğine inandığını kaydetti.
“HASIM DEĞİL, İTTİFAKIN ÜYESİ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Yunan basınına birçok defa yansıyan “bir gece apansız gelebiliriz” biçimindeki kelamlarına ait soruyu ise şöyle yanıtladı:
“Ancak bizi tehdit edenler bizden çekinmelidir. Ülkemizin güvenliğini tehdit eden terör ögelerine karşı ‘bir gece apansız geliriz’ dedik ve gereğini yaptık. Terör yuvalarını başlarına yıktık ve yıkacağız. Toprak bütünlüğümüze, birliğimize ve beraberliğimize el uzatanların bizden göreceği karşılık her vakit bu olmuştur ve bundan sonra da bu değişmeyecektir. Vatanımızı savunmak, milletimizin huzurunu korumak en doğal hakkımızdır ve tüm terör odaklarına karşı da bu hakkımızı sonuna kadar kullanmaya devam edeceğimizden kimsenin kuşkusu olmamalıdır.”
Erdoğan, Yunanistan’ın Türkiye’nin hasmı değil, içinde bulunduğu ittifakın (NATO) değerli bir üyesi olduğuna dikkati çekerek, “Ayrıca komşuyuz, komşu olarak kalacağız, birbirimizin haklarına ve hayati çıkarlarına karşılıklı olarak hürmet göstermeliyiz. Bizim dostluk elimizi uzattığımızda ne kadar kucaklayıcı olduğumuzu asırlarca birlikte yaşadığımız Yunan halkı güzel bilir. Bizim kültürümüzdeki müsamahayı ve samimiyeti çok yakından tanırlar. Karşılıklı anlayış temelinde bağlantılarımızı ilerletmek ve bu coğrafyada barış içinde yaşamak istiyoruz. Bunu tabir ettiğimizde laf olsun diye söylemediğimizi de tekraren ispat etmiş bir ülkeyiz. Batı medyası bu sözlerimi çarpıtma uğraşı içindedir.” dedi.
“ENERJİ UYUŞMAZLIKLARI İÇİN DİYALOG”
Ege ve Doğu Akdeniz’de güç rezervlerinin olup olmamasının kendisinin şahsî kanaatinden öte bilimsel araştırmalar sonucunda tespit edilebilen bir konu olduğuna işaret eden Erdoğan, bu mevzuda umut verici çalışmalar yapıldığını kaydetti.
Erdoğan, Akdeniz ve Ege’nin doğal kaynaklar açısından varlıklı bir havza olduğuna işaret ederek mevcut memleketler arası konjonktürde güç güvenliğinin sağlanmasının ve korumasının stratejik açıdan elzem bir bahis haline geldiğini tabir etti.
Bu manada bilhassa Akdeniz’de işbirliği potansiyeli ve imkanları olduğunu belirten Erdoğan, bu türlü bir işbirliği potansiyelinin değerlendirilmesinin hem bölge ülkelerinin güç güvenliğine hem de siyasi sorunların tahliline katkıda bulunabileceğini kaydetti
Buradaki potansiyelin siyasi açıdan suiistimal edilmeye çalışılmasının bu kaynakların kullanılamaması riskini de beraberinde getireceğini belirten Erdoğan, şöyle konuştu:
“Biz gücün tüm ülkeler ve toplumlar ortasında işbirliği ve ortak kazanım ögesi olduğunu düşünüyoruz, uyuşmazlıkları diyalog yoluyla çözmek istiyoruz. İşbirliğini tercih ediyoruz ve buna hazırız. Bu nedenle daha evvel iki sefer kapsayıcı nitelikte Doğu Akdeniz’deki fırsatlar için konferans düzenlenmesini önermiştim. Maalesef, başta AB buna sessiz kaldı. Sessiz kalmak sıkıntıları çözmüyor. Keza, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Ada’da kapsamlı tahlile kadar rezervlerin ortak işletimi ve gelir paylaşımını önerdi ve biz de bu öneriyi destekliyoruz. Bölgede diğer ülkeler de bu tarafta ilerlerken, Ada’daki iki taraf neden işbirliği yapamasın? Ege’de de işbirliği yapabileceğimiz pek çok mevzu var. Her şey halklarımızın ve sonraki kuşaklarımızın huzur ve refahı için.”
“AYASOFYA’NIN BÜTÜNLÜĞÜ BOZULMAYACAK”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, farklı kültürleri müsamaha ile sahiplenme temeli üzerine kurulmuş Türkiye Cumhuriyeti’nin hem vakıf kurumlarını hem de bunların hak ve hukukunu geleceğe taşıyan bir sistemi faal halde sürdürdüğünü belirterek, Ayasofya-i Kebir Camii Şerifi’ne ilişkin vakıf statüsünün bugün de korunmakta ve geçerli olduğuna işaret etti.
Ayasofya Camii’nin Fatih Sultan Mehmet Vakfının mülkiyetinde bulunan, ilgili Danıştay kararıyla esasen vakfedilme maksadına uygun olarak kullanıldığının altını çizen Erdoğan, Ayasofya-i Kebir Camii Şerifi’nin maddi ve manevi taraflardan yapısal bütünlüğünün bozulamayacağının, ikonografik ve her türlü plastik sanat ögelerinin eksiltilemeyeceği ve korunacağının, her vakıf kurumu üzere dokunulmazlık imtiyazına sahip Ayasofya Vakfının tüzel dokümanı olan Vakıf Senedinde teminat altına alındığını da vurguladı.
Erdoğan, “Bu mümtaz mabedi insanlık tarihinin nadiren göreceği bir titizlik ve hürmetle koruyor, tüm insanlığın bu süper anıttan maddi ve manevi formda yararlanmasına imkan sağlıyoruz. Son 570 yıllık uygulama ve müdafaa eforları da devletimizin bahse tarihin her katmanında ne kadar titizlik ile yaklaştığının tescilidir. Artık ise Ayasofya-i Kebir Camii Şerifi’nde Mimar Sinan devrinde yapılan müdafaa çalışmalarından sonra bütüncül olarak en büyük çalışmayı başlattık. Ayasofya Camii barış ve müsamahanın sembolü olarak tüm din ve inançtan ziyaretçilere açık olmaya devam edecektir.” dedi.
HEYBELİADA RUHBAN OKULU
Anayasa Mahkemesinin 1971’de aldığı bir kararla ülke genelindeki tüm özel yüksekokulların devletleştirilmiş olduğunu kaydeden Erdoğan, bu kararın yalnızca Heybeliada Ruhban Okulunu değil, Türkiye’deki tüm özel yükseköğretim kurumlarını kapsadığını vurguladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ruhban Okulunun devredilebileceği bir resmi yükseköğretim kuruluşunun bulunmaması nedeniyle hukuksal temelini yitirdiğini ve faaliyetlerin durduğunu belirterek, “Esasen günümüzde Heybeliada Ruhban Okulunun yine açılabilmesi lakin kapsamlı mevzuat değişiklikleri sonucunda mümkün olabilir. Öte yandan, Fener Rum Patrikhanesi de, Ruhban Okulunun YÖK mevzuatına tabi olarak bir devlet üniversitesi bünyesinde tahsile tekrar başlamasına olumlu yaklaşmamıştır.” sözlerini kullandı.
“DÜZENSİZ GÖÇ ORTAK UĞRAŞ GEREKTİRİYOR”
Gerek yaşanan siyasi istikrarsızlıklar, gerek farklı korkular nedeniyle dünya genelinde göç hareketlerinde önemli artış gözlemlendiğine dikkati çeken Erdoğan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Maalesef, insanların bu arayışlarından çıkar sağlayarak, önemli gelirler elde eden hata yapıları da süratle artıyor. Bu durum, her vakit söylemiş olduğumuz üzere, devletlerin tek başına üstesinden gelebilecekleri bir sıkıntı değil. Sonuçta sistemsiz göç ortak bir sınamadır ve ortak uğraşlar gerektirmektedir. Tabiatıyla ülke olarak sistemsiz göçle çabamıza ağır uğraşlarımızla devam ediyoruz.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu hususta Avrupa Birliği’nin (AB) Türkiye’ye dayanak olmasının değer arz ettiğini belirterek, sonuç prestijiyle, eşit yük ve sorumluluk paylaşımını öngören, daha kaynakta iken göçü engellemeye yönelik ortak adımlar atılmasının kaide olduğunu kaydetti.
“SAVAŞLAR SONA ERSE BİLE DEVAM EDECEK”
Bunu yalnızca Türkiye ve Yunanistan ortasındaki işbirliği ya da Ege’deki göç hareketlilikleriyle sonlandırmamak gerektiğini belirten Erdoğan, tüm memleketler arası toplumun dahline muhtaçlık duyulan son derece geniş çaplı bir uğraşın gerekli olduğunu vurguladı.
Erdoğan, “Biz bu mevzuda samimi biçimde işbirliğine her vakit açık olduk, olmaya da devam ediyoruz. Kaldı ki göç sorunu savaşlar sona erse bile dünya gündeminden kalkmayacak bir sorun alanı. Global iklim değişikliğinin olumsuz sonuçlarından birinin de iklim göçleri olduğu ve gelecekte bunun artacağı öngörüleri mevcut. Münasebetiyle bu probleme kalıcı tahliller, işleyen sistemler üretmek zorundayız. Bütüncül bir yaklaşımla bu bahiste baş yormalı ve sorun çözücü formülleri konuşabilmeliyiz.” dedi.
“HEDEFİMİZ TARİHİN GERÇEK YERİNDE OLMAK”
Türkiye’nin NATO’ya Yunanistan’la birlikte, 71 yıl evvel girdiğini hatırlatan Erdoğan, Batılı yahut Avrupalı olmanın kriterinin Avrupa Birliği mensubiyeti olmadığını söz etti.
Erdoğan, Türkiye’nin AB’yle de, 1963 yılına dayanan ilgileri çerçevesinde, tıpkı Gümrük Birliği içinde bulunan, adaylık statüsünü taşıyan bir ülke olduğuna işaret ederek, bu doğrultuda Türkiye’nin, demokratik yapısıyla ve savunduğu pahalarla, AB ve NATO üyesi ülkelerle ortak paydasının son derece geniş olduğunu belirtti.
Türkiye’nin BM ve Avrupa Kurulu başta olmak üzere Batılı olarak isimlendirilen birçok memleketler arası teşkilatın da kurucu üyesi olduğunu lisana getiren Erdoğan, “Biz, milletlerarası alakalarda hep hakkaniyetin, adaletin ve vicdanın sesi olageldik. Memleketler arası gelişmelerde rehber edindiğimiz bu anlayış doğrultusunda, tarihin gerçek tarafında yer almak esas gayemizdir.” diye konuştu.
HASTANELERİN BOMBALANMASI BATI BEDELLERİNE UYGUN MU?
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin Filistin halkının uğradığı haksızlıklar ve insanlık dışı muamele karşısında ortaya koyduğu reaksiyon ve milletlerarası hukuku, memleketler arası insancıl hukuku ve insan hakları hukukunu açıkça ihlal eden hareketleri nedeniyle İsrail’i eleştirmekten kaçınmamasının, bu maksadın doğal bir gereği olduğunu tabir etti.
Bugün pek çok Batılı ülkenin de giderek emsal tavırlar ortaya koymaya başladığına dikkati çeken Erdoğan, Türkiye’nin Filistin bağlamında, bu halde ahlaki bir sorumluluğu yerine getirmesinin, “Batıya ilişkin bulunup bulunmamakla” sorgulanmasının kelam konusu olamayacağını kaydetti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin yönelim ve aidiyetinin tartışılmasından çok, asıl sorgulanması gerekenin kimi Batılı ülkelerin, kuvvetle savundukları bedelleri bazen hiçe sayabilmesi olduğunu belirterek şunları kaydetti:
“Gazze’de yaşanan vahşete sessiz kalınması bunun en canlı örneğidir. Aslında biz Gazze’deki soykırıma karşı çıkarak Batı toplumunun temel kıymetlerini de savunuyoruz. Gazze’de kundaktaki bebeklerden tutun her yaşta insanın temel hakları çiğneniyor. İnsan haklarının göz nazaran göre yok edilmesine sessiz kalınması, insanların mülkiyet haklarının hiçe sayılarak konutlarına, topraklarına sistematik bir biçimde el konulması, Filistinlilerin geleceklerini tayin haklarının ellerinden alınması Batı medeniyetinin bedellerinin neresinde kalıyor? Hastanelerin bombalanması, okulların, mülteci kamplarının, pazar yerlerinin vurulması ve sivillerin öldürülmesi Batı bedellerine uygun mudur? Gazze’deki insanlara ‘güneye gidin’ deyip oraya yönelenlerin üzerlerine bomba yağdırılması Batı’nın benimsediği bir durum mudur? Artık soruyorum, tüm bunlara bile isteye sessiz kalan ülkeler mi yoksa Türkiye mi Batı’ya ilişkin?”
