Yardıma muhtaç oldukları mazeretiyle topladıkları para ve yardımlarla geçimini sağlayan dilenciler, zabıta ve güvenlik güçlerine sık sık yakalansalar da farklı formüllerle insanların hislerini istismar etmeye devam ediyor.
İstanbul’un en eski yerleşim yerlerinden Fatih ilçesi, yerli ve yabancı turistlerin ağır olarak bulunması nedeniyle dilencilerin de en çok olduğu ilçelerin başında geliyor.
İstanbul Valisi Davut Gül’ün çocukların dilendirilmesine müsaade edilmeyeceğine yönelik açıklamalarının akabinde İstanbul’da dilencilere yönelik operasyonlar sürat kazanırken, Fatih’te zabıtaların dilencilere yönelik uygulamasını takip etti.
Sultanahmet Meydanı’ndaki Dikilitaş etrafından uygulamaya başlayan zabıta takımı, bu bölgede kontrollerin sıkı olması nedeniyle orta sokaklarda çalışan dilenciler için harekete geçti.
Ekip, Kadırga semtinde evvel elinde mendille dilenen bir çocuğu, sokağın ilerisinde ise çocuğun annesini yakaladı. Dilendikleri fark edilince kaçmaya başlayan 2 çocuk, kısa bir kovalamacanın akabinde zabıta aracına alınırken, teneke meşrubat kutusu toplarken dilendiği için evvelden araca bindirilen bir kişi taşkınlık çıkararak inmeye çalıştı.
Yaya olarak sokak sokak gezen takım, kafe ve restoranların ağır olduğu caddede dilenen unsur bağımlısı bir kişiyi de araca bindirerek başkalarıyla birlikte haklarında Kabahatler Kanunu uyarınca süreç yapılmak üzere Zabıta Müdürlüğüne götürdü.
Fatih Zabıta Müdürlüğünden edinilen bilgilere nazaran, takımlar rutin çalışmalarını ekseriyetle Eminönü Meydanı ve Kapalıçarşı üzere yabancı turistlerin ziyaret ettiği yerler ile Ayasofya Camii, Sultanahmet Meydanı ve Süleymaniye Camii üzere ibadethanelerin bulunduğu yerlerde ağırlaştırıyor.
YAZ AYLARINDA İSTANBUL’A DİLENMEYE GELİYORLAR
İlçede en çok Suriye ve Tacikistanlı yabancıların dilendiği tespit edilirken, yaz aylarında Adana ve Gaziantep’ten dilencilerin “mevsimlik” olarak bölgeye geldiği belirlendi.
Uygulamaların yanı sıra vatandaşlardan gelen şikayetler üzerine de çalışmalar yapılırken, ilçede günlük ortalama 140, 2023 yılının birinci 7 ayında ise 24 bin 434 dilenci yakalandı, 542’sine Kabahatler Kanunu’nun “dilencilik” hususu uyarınca 617’şer lira idari para cezası uygulandı.
Dilendirilen çocukların yanı sıra birçok dilencinin üzerinde kimlik taşımadıkları için haklarında cezai süreç uygulanamazken, 2023 yılında dilencilerin üzerinden çıkan 1 milyon 190 bin 707 lira 53 kuruşa, geliri mülkiyete geçirilmek üzere el konuldu.
Her gün ortalama 70 ila 140 ortasında dilencinin yakalandığı ilçede, Vali Gül’ün açıklamalarının akabinde dilenci sayısında azalma olduğu tespit edildi.
ÜZERLERİNDEN DÖVİZ VE YÜKLÜ ÖLÇÜDE PARA ÇIKIYOR
Gün içinde önlerinde birkaç madeni parayla dileniyormuş izlenimi veren kimi şahısların üzerinden çıkan ölçüler vakit zaman zabıta takımlarını de şaşırtıyor.
Ekibin 25 Nisan 2022’de Fevzipaşa Caddesi’nde dilendiğini tespit ettiği yaşlı bir erkeğin üzerinden 1302’si dolar olmak üzere toplam 62 bin lira çıktı. Tıpkı caddede dilencilik yaptığı gerekçesiyle 9 Eylül 2022’de yakalanan bir diğer yaşlı erkeğin üzerinde 74 bin 580 lira ve 3 bin 760 dolar bulundu. Yaşlı dilencinin paraları gömlek ve ceketinin ağzını diktiği ceplerine sakladığı tespit edildi.
Çoğu dilenci ise yakalanırlarsa topladıkları paralara el konulmasın diye üzerlerinde çok para bulundurmuyor. Kiminin parasını bölgede tanıdıkları esnafa bırakıp gün sonu belli bir komite karşılığında geri almak üzere zula yaptığı, grup halinde çalışan kimi dilencilerin ise topladıkları parayı belli aralıklara etraflarında kendilerini bekleyen bir bireye emanet ettiği belirlendi. Paraları biriktiren bu emanetçi şahsa de kanun kapsamında süreç yapılıyor.
YÖNTEMLERİ TOPLUMSAL MEDYA SAYESİNDE AÇIĞA ÇIKIYOR
Dilencilerin para toplamak ve yakalanmamak için verdikleri uğraşlar artık toplumsal medya sayesinde açığa çıksa da bilhassa turistleri maksat aldıkları taktikler değişmedi.
Hedefe koydukları kişiyi ardına alacak biçimde başında simit tepsisi taşıyarak yürüyen dilenci, birden kendini yere atıyor. Simitler etrafa saçılırken, dilenci evvelden alnında yahut ağzının kenarında oluşturduğu yarayı kopararak düşmenin tesiriyle yaralanmış izlenimi veriyor. Bu haliyle kendisini acındıran dilenci, turistten aldığı paranın akabinde bir sonraki gayesini bekliyor.
En eski yollardan biri olan düşen boyacı fırçası taktiği de hala dilenciler tarafından kullanılıyor. Amaçtaki kişinin önüne ayakkabı fırçası düşürmüş üzere yapıp yoluna devam eden dilenci, yardımcı olmak için fırçayı kendisine geri getiren turiste ısrarla ücretsiz ayakkabı boyamayı teklif ediyor. Ayakkabısının tozu fırçayla alınan turist karşılığında istenen parayı vermek zorunda bırakılıyor. Dilenci bu sırada yakalandığı takdirde hakkında süreç yapılırken, içinde hiçbir gereç bulunmayan boyacı sandığı imha ediliyor. Dilenciler bu usulü, çok bilindiği için orta sokaklarda yalnız turistleri maksat alarak uyguluyor.
Son vakitlerde çöp yığınlarının içinde yiyecek arıyormuş üzere yapıp etraftakilerden para isteyen dilencilerin sayısı da bir oldukça fazla. Yanında pak poşette getirdiği ekmeği, çöpün yanında oturup yiyen bilhassa bayan dilenciler, kendisine acıyan vatandaşların parasını alıyor. Kafe ve restoranların ağır olduğu bölgede gezen dilenciler ise burada oturan vatandaşlardan kendilerinin aç olduğunu tabir ederek para istiyor.
Dilencilerin en yeni yolu ise marketlerde alışveriş yapan insanlara besin muhtaçlıkları olduğunu söyleyerek dilenmeleri. Daha çok yaşı küçük çocukları aracılığıyla bu tekniğe başvuran dilenciler, çok muhtaçlıkları olduğunu söyleyerek çoklukla 5 litrelik sıvı yağ üzere eserleri vatandaşlara satın aldırıyor. Dilenciler, bu eserleri daha sonra bir halde iade edip parasını alıyor.
