1960’lı ve 70’li yıllarda ABD dış siyasetine istikamet verdi. Entellektüel birikimi ve müzakere maharetiyle taktik ustasıydı. Vietnam savaşını sona erdirdi; ABD’nin soğuk savaş periyodundaki düşmanları Çin ve Sovyetler Birliği ile ilgileri yumuşattı.
Henry Kissinger hiç kuşkusuz ABD’nin en tanınan dışişleri bakanlarındandı. Onu eleştirenler de taktir edenler de tıpkı noktada birleşiyor. İzlediği siyasetlerle memleketler arası tertibin mimarı olarak tanımlanıyor.
Heinz Alfred Kissinger, 27 Mayıs 1923’te Almanya’da Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Ailesi 1938’de Nazilerden kaçıp ABD’ye yerleşti. Kissinger 1943’te Amerikan vatandaşı oldu.
İkinci Dünya savaşında orduda vazife yaptı, Harvard’da okudu, akademisyen oldu. Dış siyasette Amerikan hükümetine danışmanlık yapıyordu.
1969’da periyodun ABD Lideri Richard Nixon’ın ulusal güvenlik danışmanı oldu. Dış siyasette realpolitik olarak isimlendirilen ulusal çıkarlara dayalı pragmatik bir yol izledi.
Kissinger, Nixon’ın 1972’de Çin’e ve Sovyetler Birliği’ne tarihi ziyaretlerini organize eden isimdi. Bu ziyaretler ABD’nin komünist güçlerle tansiyonu azaltmayı öngeren yumuşa siyasetinin birinci adımlarıydı.
Henry Kissinger 1973’te dışişleri bakanlığı koltuğuna oturdu. ABD’nin, ülke hudutları içinde doğmayan birinci dışişleri bakanı olarak tarihe geçti.
Kissinger, Vietnam Savaşını sona erdirmek için yürüttüğü müzakerelerle 1973’te Nobel Barış Ödülü’ne layık görüldü.
İsrail ve Mısır ortasında 1973’te patlak veren savaşın akabinde ortadoğu’da tansiyonu düşürmek için yürüttüğü mekik diplomasisiyle de takdir kazandı. Mısır ile İsrail ortasında barış mutabakatı imzalanmasını sağladı.
Kissinger, dışişleri bakanlığı vazifesi 1977’de sona erdikten sonra Georgetown Üniversitesi’nde akademik çalışmalarına devam etti. 1985’te tekrar hükümet vazifesi üstlendi. Lider Ronald Reagan periyodunda dış istihbarat müşavere konseyine girdi.
Henry Kissinger mesleği boyunca hem fikirleriyle hem yaptıklarıyla çok tartışıldı ve konuşuldu.
Eleştirilerin başında Vietnam Savaşı’nda Kamboçya’nın bombalanmasındaki rolü geliyor. Halı bombardımanının gayesi kuzey vietnam’ı ikmal yollarından mahrum bırakmaktı. Kissinger, bu bombardıman nedeniyle savaş hatalısı olmakla itham edildi.
Endonezya’nın Doğu Timor’u işgalini desteklediği için de eleştirildi.
1973’te Şili’nin sosyalist Devlet Lideri Salvador Allende askeri darbeyle devrildiğinde kissinger abd’nin ulusal güvenlik danışmanıydı.
Darbeci Pinochet periyodunda işlenen cürümleri araştıran İspanyol yargıç Baltazar Garzon, Kissinger’ı sorgulamak istedi. Kissinger geçmişte yanılgılar yapıldığını kabul etti fakat olayların üzerinden 30 yıl geçtikten sonra karar verilmesi için gerçek adresin mahkemeler olmadığını söyledi.
Henry Kissinger, tartışmalı mesleğine karşın Amerikan dış siyasetini kökünden değiştiren isim olarak ismini tarihe yazdırdı.
Tartışmaları aydınlatacak evraklar Amerikan Kongresi’nin kütüphanesinde. Evrakların saklılığı 5 yıl sonra kaldırılacak.
