Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ), global tütün salgınıyla ilgili 9. raporunu yayımlandı.
Tütün kullanıcılarının yaklaşık yarısına yakınının öldüğü belirtilen raporda, “Tütün her yıl 8 milyondan fazla kişiyi öldürüyor. Bunlar ortasında pasif olarak sigara dumanına maruz kalan ve 1,3 milyon sigara içmeyen kişi de yer alıyor.” tabirleri kullanıldı.
YÜZDE 80’İ ORTA VE DÜŞÜK GELİRLİ ÜLKELERDE YAŞIYOR
Dünya genelindeki 1,3 milyar tütün kullanıcısının yaklaşık yüzde 80’inin orta ve düşük gelirli ülkelerde yaşadığı kaydedilen açıklamada, 2020’de dünya nüfusunun yüzde 22,3’ünün tütün kullandığı, bu oranın erkeklerde yüzde 36,7 ve bayanlarda ise yüzde 7,8 olduğu belirtildi.
Raporda, dünya nüfusunun yüzde 71’ine tekabül eden 5,6 milyar kişinin, bugün ölümcül tütün kullanımından hayatları kurtarmak için uygulanan en düzgün siyasetlerden en az biriyle korunduğu ve bu sayının 2007’ye kıyasla 5 kat arttığı vurgulandı.
MPOWER SAYESİNDE TÜTÜN KULLANIMINDA DÜŞÜŞ
DSÖ’nün Tütün Denetimi Çerçeve Kontratı kapsamında son 15 yıldır tanıttığı tütünle uğraş stratejisi (MPOWER) sayesinde tütün kullanımında düşüş olduğu aktarılan açıklamada, “Bu azalmanın olmaması halinde bugün tahminen dünyada 300 milyon daha fazla sigara tiryakisi olacaktı.” denildi.
Raporda, halkı pasif içicilikten muhafazaya odaklanılırken, ülkelerin neredeyse yüzde 40’ında halka açık alanlarda “tamamen sigara içilmeyen kapalı alanların” olduğunun altını çizildi.
Dumansız ortamların pak hava solunmasına yardımcı olduğu, halkı ölümcül pasif içicilikten koruduğu ve insanları tütünü bırakmaya motive ettiği vurgulanan raporda, bu ortamların sigarayı normalleştirmediği üzere gençlerin sigara yahut elektronik sigaraya başlamasını önlemeye yardımcı olduğu da belirtildi.
RAPORDA TÜRKİYE AYRINTISI
Raporda, ülkelerin tütün denetiminde kaydettiği ilerleme derecelendirilirken, Mauritius ve Hollanda’nın da şimdiye kadar sadece Brezilya ve Türkiye’nin başardığı tüm MPOWER tedbirlerinde en âlâ uygulama seviyesine ulaştığı yer aldı.
44 ülkenin MPOWER tedbirlerini uygulamadığı ve tütün sıhhati konusunda müdafaasız durumda olduğu bildirilen raporda, 53 ülkenin sıhhat tesislerinde de sigara içme yasağının tam olarak uygulanmadığı tabir edildi.
DSÖ’ye üye ülkelerin Tütün Denetimi Çerçeve Mukavelesi’ni 2003’te kabul ettiği ve şu anda 182 ülkenin bu muahedeye taraf olduğu da kaydedildi.
Raporda görüşlerine yer verilen DSÖ Genel Yöneticisi Tedros Adhanom Ghebreyesus, “Bu datalar, DSÖ’nün kanıta dayalı olarak en yeterli biçimde uyguladığı siyasetler sonucunda yavaş fakat emin adımlarla daha fazla kişinin tütünün zararlarından korunduğunu gösteriyor.” tabirlerini kullandı.
MAURİTİUS VE HOLLANDA EN ÜST SEVİYEDE UYGULAYAN ÜLKELER
Ghebreyesus, Mauritius’u Afrika’daki birinci ülke olduğu için ve Hollanda’yı Avrupa Birliği’nde DSÖ tütün denetimi siyasetlerinin tüm paketini en üst seviyede uygulayan birinci ülke olduğu için tebrik etti.
DSÖ Sıhhat Teşviki ve Geliştirilmesi Departmanı Yöneticisi Rudiger Krech de tütün kullanımının her yıl dünya genelinde 8,7 milyon kişinin vefatına neden olduğunu belirtti.
Krech, tüm ülkelere tütün salgınıyla gayret etmek için tüm MPOWER tedbirlerini en âlâ biçimde uygulama ve bu halk sıhhati tedbirlerine karşı lobi yapan tütün ile nikotin sanayilerine karşı gayret davetinde bulundu.
