Ahmet Mümtaz Taylan, NTV ekranlarında yayınlanan Empati programında konuğu sanatçı Zülfü Livaneli’yi konuk etti. Gerçek ömür hikayelerinin paylaşıldığı programda Taylan sordu, Livaneli yaşanmış kıssalar ile empati kurdu.
Taylan, sinemacı, edebiyatçı, müzisyen Livaneli’ye “Hatıralar anılar sana ne tabir ediyor? Anıları oluşturan temel şey nedir?” diye sordu. Livaneli “Hatıralar çok boyutlu derin bir şey. Zira bazen ‘O kişi ben miydim?’ diye düşünüyorsun. Anılar buzdağının altında kalanlardır. Anılar insanın davranışlarını belirler” dedi.
“Bizde sanatkarlar birbirini sevmez!” diyen Livaneli kelamlarına “Türkiye’deki okur müellif etraf mi diyeceğiz, yarı profesyonel etrafın durdurması oldu. Bir albüm yapıyorum hamleler başlıyor. 1978’de Nazım Türküsü albümü çıktı, bir yandan Nazım Hikmet yaptım diye mahkemelerde hesap veriyorsun, bir yandan bütün aydınlar saldırıyor Karlı Kayın Ormanı ne biçim beste? Gencecik, dışarıdan gelmişsin, çocuk üzere bakıyorsun her şeye. Hayatımın en güç şeyi oydu, kendi ülkenin aydınları tarafından dışlanmaya çalışılmak, hayat uzunluğu sürdü. Nazım’a da Yaşar Kemal’e de birebirini yaptılar. Ne kadar tesir büyükse düşmanlık da büyük oluyor” diye devam etti.
“BEN SOYUT BİRİKİMLER YAPAN BİR İNSANIM”
Taylan, Livaneli’ye “İnsanlar neden eşya saklar? Bir nesnenin bizdeki karşılığı nedir?” diye soru sordu. Livaneli’nin bu soruya karşılığı ise “Bu çok tuhaf bir şey, benim için birebir vakitte aktüel bir şey. Zira dün Beşiktaş Belediyesi Ortaköy Kültür Merkezi’nde bir Livaneli müzesi açılıyor. Orada eşyalarımı görünce tuhaf lakin bir yabancılaşma hissi doğdu. Yaşar Kemal ile ortak anılarımı gördüm. Birçok romanımı yazdığım çalışma masamı Yaşar Kemal’e verdim” oldu.
Taylan, Livaneli’ye “Bunca yapıtların varken koleksiyonunu yaptığın bir şey var mı?” diye soru sordu. Livaneli “Hiç yok. Kendi yapıtlarımı bile biriktirmem. Ben soyut birikimler yapan bir insanım” yanıtını verdi. Zülfü Livaneli uzun mühlet İsveç’te yaşadıktan sonra Türkiye’ye dönmesini “İnsan uzakta kalınca memleketini daha fazla kavrıyor” kelamlarıyla açıkladı.
Livaneli, ikinci defa empati yaptıktan sonra Taylan “İki kimlikli olmak kimliksiz olmak mıdır?” sorusunu sordu. Livaneli “Evet. Evvelce iki kimliğim vardı lakin bir adedini iptal ettirdim” karşılığını verdi. Livaneli’nin yeni açılacak müzesinde 5 pasaportu da sergilenecektir.
Taylan “Birden fazla hayatında Zülfü Livaneli olması nasıl bir şeydi?” diye sordu. Livaneli “Ondan beteri vardı; Türkiye’ye geri döndüğümde albümlerimi korsan satıyolardı. Ben albüm kapaklarıma fotoğraf koymuyordum, benim fotoğraflarımı bulamadıkları için öteki insanların fotoğraflarını kullandılar” sözlerini kullandı.
“HER YENİLİK EVVEL İTİRAZLA KARŞILAŞIR”
“Müzik konusunda yurt dışından gelmenin yararı var mı?” sorusunu soran Livaneli’ye “Yurt dışında beşerler her şeyi yapıyorlar biz neden yapmıyoruz dedim. Her yenilik evvel itirazla karşılaşır. Sazın yanına neden keman koyulur ile karşılaştım” karşılığını verdi.
“HER SANATÇI KUTULARA HAPSEDİLEREK ÜRETMEYE BAŞLAR”
Programın sonlarında Taylan “Özgün ile Özgür ortasındaki fark nedir?” diye bir soru yöneltti. Livaneli, “Her sanatçı kutulara hapsedilerek üretmeye başlar. Civcivin yumurta kabuklarını kırması gibi” yanıtını verdi.
Taylan’ın “Nasıl hatırlanmak istersiniz?” sorusuna sanatçı “Eserlerim yaşanmasını isterim. Daha da değerlisi namuslu adamdı âlâ adamdı desinler” diyerek Taylan’ın programına veda etti.
