Türkiye’de paklık, yaşlı, çocuk ve engelli bakımı faaliyetlerini yürüten 1 milyon 200 bin civarında konut personelinin bulunuyor.
Hizmet-İş Sendikası, paklık, yaşlı, çocuk ve engelli bakımı faaliyetleri başta olmak üzere konut işlerinde çalışanların durumunu ortaya koymak hedefiyle “Ev Emekçilerinin İş Kanunu Kapsamına Alınması ve Toplumsal Haklarının Güzelleştirilmesine Yönelik Tespit Raporu” yayımladı.
Raporda, Milletlerarası Çalışma Örgütünün (ILO) 189 Sayılı Mukavelesi’nde, istihdam alakası dahilinde konut işleri ile uğraşanların “ev işçisi” olarak tanımlandığı söz edildi.
“İŞSİZLİK ÖDENEĞİNDEN YARARLANAMIYOR”
Ev çalışanlarının, paklık ve yemek üretimi, yaşlı, çocuk ile engelli bakımı faaliyetleri yürüttüğüne yer verilen raporda, sendikanın hesaplamalarına nazaran Türkiye’de 1 milyon 200 bin civarında konut emekçisi bulunduğu aktarıldı.
Raporda, mesken emekçilerinin yüzde 90’ının bayan, yüzde 10’unun erkeklerden oluştuğuna ve tamamına yakının sendikasız çalıştığına işaret edilerek, toplumsal teminattan mahrum konut personellerinin sıhhat hizmetlerinden, kısa çalışma, işsizlik ve fiyatsız müsaade ödeneklerinden yararlanmadığı vurgulandı.
ÇALIŞMA ŞARTLARI RİSKLER BARINDIRIYOR
Raporda, konut çalışanlarının çalışırken yaşadığı iş sıhhati ve güvenliği risklerine de yer verildi. Kelam konusu riskler, fizikî, fonksiyonel, kimyasal ve biyolojik olmak dört kümede sınıflandırıldı.
Fiziksel riskler olarak; ıslak ve kaygan yer, merdiven çıkma, elektrikli aygıtlar olarak sıralanırken, ağır mobilyaların taşınması ve ağır materyal kaldırma fonksiyonel riskler ortasında gösterildi.
Kimyasal riskler ortasında banyo paklık gereçleri, yağ çözücüler, sabun ve deterjanlar bulunurken, mesken tozu akarı, küf, mantar atıklar, banyo ve tuvalet paklığı biyolojik riskler olarak sayıldı.
“İŞ KANUNU KAPSAMINA ALINMALI”
Ev işçiliğinin maddelerde tarifinin ve haklar bakımından net bir karşılığının bulunmadığına yer verilen raporun, sonuç kısmında şu sözler kullanıldı:
“Ev personelinin ‘işçi’ sayılabilmesi için yeni bir siyaset geliştirilmeli, Borçlar Kanunu kapsamından çıkartılıp İş Kanunu kapsamına alınması gerekmektedir. Bu noktada patron, mesken emekçisi ve sendika ortasında toplumsal asansör kuracak bir platform geliştirilmelidir. Bu platforma devlet kanallarını içinde barındıran ilgili bakanlıkların vilayet müdürlükleri, belediyeler, muhtarlıklar, sivil toplum kuruluşları, sendikalar, kooperatifler ortasında akreditasyon sağlanmalıdır.”
2 BİNDEN FAZLASI SENDİKAYA ÜYE OLDU
HAK-İŞ ve Hizmet-İş Sendikası Genel Lideri Mahmut Arslan, raporla ilgili AA muhabirine yaptığı açıklamada, konfederasyon olarak çalışma hayatının kronik birçok meselesinin tahlile kavuşturulması için uğraş ettiklerini, bu çabanın sonucu olarak taşeron çalışanların takım kahrının çözüldüğünü söyledi.
Ev çalışanlarının yasal haklarını alması ve insan onuruna yakışan işi yapabilmesi için de çaba yürüttüklerini vurgulayan Arslan, şu bilgileri verdi:
“Hizmet-İş’in 14. Genel Heyetinde, mesken emekçilerinin sendikamız çatısı altında örgütlülüğünün artırılarak sendikal teminat altına alınması istikametinde karar aldık. Bu kapsamda 10 ay evvel başlattığımız örgütlenme çalışmaları sonucunda 2 bini aşkın mesken personelini Hizmet-İş’e üye yaptık. Bundan sonraki süreçte, teminatsız ve sendikasız çalışan konut çalışanlarının İş Kanunu kapsamına alınması ve toplumsal güvenlik sistemi içerisindeki eksikliklerin giderilmesi için çalışmalarımızı sürdüreceğiz.”
