Fas Ulusal Jeofizik Enstitüsü, Fas’ın Marakeş kentinde meydana gelen 7 büyüklüğündeki sarsıntının, ülke tarihinde son yüzyıldaki en büyük zelzele olduğunu duyurdu. Enstitü, 8 kilometre derinlikte yaşanan zelzelenin merkez üssünün ülkenin kuzeyindeki Marakeş’in El-Huz bölgesi olduğunu belirtti.
DEÜ DAUM Müdürü ve Jeoloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, çok sayıda can kaybına neden olan sarsıntıya ait değerlendirmelerde bulundu.
“FAS’TA DOĞU-BATI UZANIMLI BİNDİRME FAYI KIRILMIŞ”
Van’da 23 Ekim 2011’de meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki sarsıntısı hatırlatan Prof. Dr. Sözbilir, “Fas sarsıntısına neden olan fayın odak sistem tahlili, Yüksek Atlas Dağları’nı sınırlayan yaklaşık doğu-batı uzanımlı bindirme fayının kırıldığını gösteriyor. Bu fay tıpkı vakitte güneydeki Afrika Levhası ile kuzeydeki Avrasya Levhası ortasındaki çarpışma bölgesinde yer alıyor.
Bu bölgeden 5 bin kilometre uzakta 2011 yılında meydana gelen Van zelzelesi de bindirme fayı niteliğindeki yaklaşık doğu-batı uzanımlı Van Fayı’nın kırılmasıyla oluşmuştu. Bu bölge de güneydeki Arap Levhası ile kuzeydeki Avrasya Levhası’nın çarpışma zonunda bulunuyor.
Her iki bölge de kuzey-güney doğrultusunda sıkışan tektonik levha hudutları üzerinde yer alıyor” dedi.
İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Sarsıntı Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir “2 KENT, BENZERİ FAY ÇEŞİDİ İLE 12 YIL ORTAYLA SARSILMIŞ OLDU”
Van ile Marakeş ortasındaki benzerliğe vurgu yapan Prof. Dr. Sözbilir, “Van sarsıntısında 644 can kaybı yaşanmıştı. Birbirinden 5 bin kilometre uzakta olmasına karşın Fas ve Van kentleri farklı vakitlerde, emsal jeolojik ortam ve emsal fay çeşidi ile 7 civarındaki emsal zelzele büyüklüğüyle 12 yıl ortayla sarsılmış oldu.
Bu sarsıntılar, yaklaşık 1 milyon nüfusa sahip her 2 kentte de 8-9 şiddetinde hissedildi. Van depremindeki can ve mal kaybının izafi olarak daha az olması; Van’ın yapı stoğunun Marakeş’e nazaran daha âlâ durumda olduğunu gösteriyor” diye konuştu.
“30’A YAKIN FAY SEGMENTİ BULUNUYOR”
‘Güneydoğu Anadolu Bindirmesi’nde 30’a yakın fay segmenti bulunduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Sözbilir, “Türkiye’de yalnızca Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde gözlenen bu fay tipi, ‘Güneydoğu Anadolu Bindirmesi’ olarak bilinir.
6 Şubat Kahramanmaraş sarsıntılarını üreten Doğu Anadolu Fayı’ndan itibaren başlayan ‘Güneydoğu Anadolu Bindirmesi’, Adıyaman-Bingöl-Diyarbakır-Batman-Siirt-Şırnak-Van-Hakkari ve Yüksekova-Şemdinli’ye kadar doğu-batı doğrultusunda uzanır. Bu bindirme jenerasyonu içinde 6.3 ile 7.2 büyüklüğe varan sarsıntı üretme potansiyeline sahip 30’a yakın fay segmenti bulunur” dedi.
