İstanbul Boğazı’nda kılavuz kaptan muhtaçlığı artıyor.
Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünün internet sitesinden derlenen bilgilere nazaran, İstanbul Boğazı’ndan, 2006 ile 2023’ün birinci 9 ayını kapsayan periyotta toplam 805 bin 846 gemi geçti. Bu devirde, gemilerle 9 milyar 940 milyon 568 bin 144 groston yük taşındı.
Kılavuz kaptan alan gemi sayısı 2006’da yüzde 48,44 iken geçen yıl yüzde 66,5’e kadar çıktı. Böylelikle gemilerin tonajı ve uzunluğunun artmasıyla Boğaz’ın coğrafik yapısına hakim olan kılavuz kaptanlık hizmetine başvuran gemilerde yüzde 18’lik artış kaydedildi.
Bu yılın 9 aylık devrinde ise kılavuz kaptan alan gemilerin oranı yüzde 65 oldu.
Boğaz’dan geçen gemi sayısının doruğa ulaştığı 2007’de ise toplam 56 bin 606 gemiyle toplam 484 milyon 867 bin 696 groston yük taşındı. Gemilerden 26 bin 685’inin kılavuz kaptan hizmeti aldığı kaydedildi.
Geçen yıl, Boğaz’dan geçen 35 bin 146 gemiyle 541 milyon 444 bin 690 groston yük taşındı.
Kılavuz kaptan alan gemilerin sayısı ise 23 bin 380 olarak kayıtlara geçti.
Bu yılın ocak ile eylül periyodunda Boğaz’dan 29 bin 92 gemi geçerken bunların 18 bin 951’i kılavuz kaptan hizmeti aldı.
Gemilerle taşınan yük ölçüsü ise 460 milyon 753 bin 537 groston olarak hesaplandı.
Kılavuz kaptan fiyatları geminin boyutu, tartısı ve gidilecek aralığın durumuna nazaran değişkenlik gösteriyor.
Hizmet bedeli, Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünce gemi sahiplerinden tahsil ediliyor.
350’İN ÜZERİNDE ETKİN ÇALIŞAN
Türk Kılavuz Kaptanları Derneği İdare Şurası Lideri Kaptan Muhammer Arslantürk yaptığı açıklamada, kamu emniyetini önceliğe alan bir faaliyet yürüttükleri söyledi.
Yaklaşık 60 yıldan beri Boğazlar’ın emniyeti ile ilgili hizmet verdiklerini belirten Arslantürk, 350’nin üzerinde faal çalışan kılavuz kaptanının derneklerinde bulunduğunu belirtti.
Türk Boğazları’ndan geçişte kılavuzluğun “ihtiyari” ve “mecburi” olarak ayrıldığını anlatan Arslantürk, “Marmara içi limanlara gelen ya da Marmara içi limanlardan kalkan gemiler, Türk Boğazları’ndan geçişlerinde kılavuz kaptan almak zorundadırlar. Transit geçen gemilerde ise ihtiyaridir, almayabilirler. Günümüz kaidelerinde istatistiklere de baktığımızda gemilerin birçoklarının burada verilen kaliteli hizmet nedeniyle kılavuz kaptan talep ettiklerini görüyoruz. Gemi kaptanının talebi ile tüm gemilere bu hizmet veriliyor.” dedi.
“DÜNYANIN ATARDAMARLARI”
Arslantürk, kılavuz kaptanın etraf, mal ve seyir güvenliği açısından gemiyi etraftan, çevreyi de gemiden müdafaa özelliği olduğuna dikkati çekti.
Dünyanın her yerinde riskli sular ve bölgelerde kılavuzluk hizmeti verildiğini vurgulayan Arslantürk, şöyle devam etti:
“Türk Boğazları’na ‘dünyanın atardamarları’ diyorum. Boğazlar’daki gemi hareketi doğal kurallar nedeniyle risk arz etmektedir. Uzun vakittir gemilere hizmet veren meslektaşlarımız, hareket kabiliyetleri ve yetenekleri geliştiği için gemilerin daha az riskle hareketlerini tamamlamalarına yardımcı olmaktadır. Bütün gemi kaptanları hareketlerini bilir. Ama kılavuz kaptanların daha kısa vakitte daha gerçek kararı verebilme yetisi gelişmiştir.”
Arslantürk, Boğazlar’ın doğal koşullarına nazaran hareket yapmanın değişiklik gösterdiğini, kılavuz kaptanlarının hareket konusunda uzmanlaştığını ve vazife aldıkları bölgenin koşullarını en güzel bilen şahıslar olduğunu anlattı.
İstanbul Boğazı’nda yaşanan kazalar sonucunda birtakım önlemler alındığını aktaran Arslantürk, bu bağlamda 175-200 metre ortasındaki tankerlerin geçişlerinin römorkör eşliğinde olduğunu, 200 metrenin üzerindeki tankerlerin ise yalnızca gündüz geçebileceğini lisana getirdi.
Römorkörlerin mümkün bir kaza yahut arıza sebebiyle oluşacak büyük kayıp ve hasarların önüne geçmek için misyon aldığının altını çizen Arslantürk, “Bunların dışındaki gemiler için de Boğaz’ın kritik noktalarında konuşlandırılmış tahlisiye botları, römorkörler mevcut. Arıza yapan ya da farklı bir sebeple kazaya uğrayan gemilere anında müdahale etmek için.” diye konuştu.
