Kararda, Libya’da barış ve istikrarın tesisi için Birleşmiş Milletler (BM) kolaylaştırıcılığında Libya’daki tüm tarafların iştirakiyle yürütülen ve yaklaşık bir yıl süren Libya Siyasi Diyaloğu’nun akabinde 17 Aralık 2015’te Libya Siyasi Muahedesi’nin Fas’ın Suheyrat kentinde imzalandığı hatırlatıldı.
Bu muahede kapsamında oluşturulan Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH), BM Güvenlik Kurulunun (BMGK) 2259 sayılı kararı uyarınca memleketler arası toplum tarafından Libya’yı temsil eden tek ve legal hükümet olarak tanındığı anımsatıldı.
Libya Siyasi Mutabakatı’nda yeri bulunmayan, bu çerçevede hem ulusal hem milletlerarası bakımdan gayrimeşru nitelik taşıyan kelamda Libya Ulusal Ordusu’nun, 4 Nisan 2019’da başşehir Trablus’u ele geçirmek ve UMH’yi devirmek gayesiyle başlattığı, sivilleri ve sivil altyapıyı da gaye alan, Libya’nın bütünlüğünü ve istikrarını tehdit eden, DEAŞ, El-Kaide ve öbür terör örgütleri, yasa dışı silahlı kümeler ile yasa dışı göç ve insan ticareti için uygun ortam oluşturan hücumları üzerine, UMH’nin Aralık 2019’da Türkiye’den dayanak talebinde bulunduğu belirtildi.
Devam eden süreçte, UMH’nin ülkenin bütünlüğüne kasteden bu akınları durdurduğu, böylelikle Libya’nın, Türkiye ve tüm bölge için güvenlik riski teşkil edecek bir kaosa ve istikrarsızlığa sürüklenmesinin önlendiği, alanda sükunetin sağlandığı, ülkede BM’nin kolaylaştırıcılığında, Libyalıların öncülüğünde ve sahipliğinde ateşkes ve siyasi diyalog sürecinin önünün açılabildiği bildirildi.
“SEÇİMLERİN HALA YAPILAMAMASI KALICI İSTİKRARA ULAŞILMASI ÖNÜNDE ÖNEMLİ PÜRÜZ OLUŞTURMAKTADIR”
Kararda, Türkiye’nin, BM kolaylaştırıcılığında ilgili BMGK kararları çerçevesinde milletlerarası meşruiyet kapsamında yürütülen, Libya’nın egemenliğinin, toprak bütünlüğünün ve siyasi birliğinin korunmasına, ülkede kalıcı bir ateşkesin tesisine, ulusal uzlaşıyı sağlayacak siyasi diyalog eforlarına güçlü takviyesinin sürdüğü vurgulanarak şu tabirlere yer verildi:
“Libya’da hala seçimlerin yapılamaması nedeniyle mevcut siyasi belirsizlik ve idare sorunu, büyük fedakarlıklarla alanda tesis edilen sükuneti riske atmakta ve kalıcı istikrara ulaşılması önünde önemli mani oluşturmaktadır. Bu durum Libya’nın ve tüm bölgenin güvenliği bakımından kaygıya yol açmaktadır.
Türkiye ile Libya ortasında imzalanan ve yürürlüğe giren Akdeniz’de Deniz Yetki Alanlarının Sonlandırılmasına Ait Mutabakat Muhtırası ile daha da gelişen iki ülke ortasındaki tarihi, siyasi ve ekonomik esaslı münasebetler dikkate alındığında, Libya’da ateşkes ve siyasi diyalog sürecinin devamı ile bu sürecin sonucunda barışın tesisi ve istikrarın sağlanması, Türkiye açısından büyük değeri haizdir. Türkiye, bu çerçevede Libya ile imzalanan ve yürürlüğe giren Güvenlik ve Askeri İşbirliği Mutabakat Muhtırası kapsamında Libya’nın güvenliğine katkı sağlayacak eğitim ve danışmanlık takviyesine devam etmektedir.”
Gelinen kademede Libya’da kalıcı ateşkesin ve siyasi diyalog sürecinin sonuçlandırılması ve kurumların birleştirilmesinin şimdi mümkün olamadığı belirtilen kararda, BM himayesinde yürütülen askeri ve siyasi görüşmelerin sonuçlanmasını teminen çatışmaların tekrar başlamasının önlenmesinin ehemmiyet taşıdığı, bu kapsamda Libya’dan Türkiye dahil tüm bölge için neşet eden risk ve tehditlerin devam ettiği ve yasal hükümete yönelik atakların yine başlaması halinde Türkiye’nin gerek Akdeniz havzasındaki gerek Kuzey Afrika’daki çıkarlarının olumsuz etkileneceği vurgulandı.
Bu nedenlerle Libya’ya asker gönderilmesinin 2 Ocak 2024’ten itibaren 24 ay uzatılmasının Genel Heyetin 30 Kasım’daki 28’inci birleşiminde karar verildiği aktarıldı.
