Geçen hafta açılışı yapılan Erzurum Müzesi’nde, Taş Çağı’ndan ünik bulgu ve eserler, görsel ve dijital gereçlerin yanı sıra kazılardan çıkarılan tarihi eserler bulunuyor. İnsanoğlunun birinci çağdan bugüne uzanan serüveniyle ilgili bulgu ve değerli yapıtların sergilendiği müzede, 37 yıl evvel Malazgirt’teki arkeolojik hafriyatlarda çıkartılan, Kültür ve Turizm Bakanlığınca onarım ve konservasyonu yapılarak koruma edilen tuğ (Tepesine altın yaldızlı top geçirilmiş, altında at kuyruğu kıllarının sarktığı bağlanmış bir sırıktan oluşan saltanat, şan ve şöhret alameti) ve modülleri da beğeniye sunuldu.
Müzedeki dikkati cazibeli nadide eserler ortasında yerini alan gümüş üzerine altın kaplamadan yapılan “çift başlı ejder” işlemeli tuğun, Malazgirt Meydan Muharebesi’nde Sultan Alparslan tarafından kullanıldığı düşünülüyor.
Erzurum Müze Müdürü arkeolog Hüsnü Genç, Doğu Anadolu’nun en büyük müzesinin, içindeki nadide yapıtlarıyla binlerce yıllık geçmişe ışık tuttuğunu söyledi. Müzenin etnografya kısmında tuğ ve kesimlerinin sergilendiğini anlatan Genç, “Tuğun kesimleri ve alemi burada bulunmakta. Bu tuğ Malazgirt’teki arkeolojik hafriyatlar sonucu 1986 yılında çıkartılmış ve müzemize getirilmiştir. Malazgirt’te bulunması hasebiyle Malazgirt Meydan Muharebesi’nde Sultan Alparslan tarafından kullanılan tuğ olduğunu düşünüyoruz.” bilgisini verdi.
37 YILDIR İTİNAYLA KORUNUYOR
Genç, kelam konusu tuğun öbür bir örneğinin bulunmadığını belirterek, tarihi yapıtın uzun yıllardan beri koruma edildiğini anlattı. Tuğ ve modüllerinin onarım ve konservasyon çalışmalarının tamamlandığını lisana getiren Genç, “Tuğ müzemizin nadide eserler kısmında yer alıyor, daha evvel bir yerde sergilenmedi. Yaklaşık 37 yıldır müzemizde. Erzurum Müzemizin kıymetli ve büyük olması hasebiyle tuğun burada sergilenmesi uygun görüldü.” diye konuştu.
MÜZEDEKİ TUĞUN TARİHÇESİ
Müzede tuğun tarihçesinde şu bilgiler yer alıyor:
“Gümüş üzerine altın kaplama, Büyük Selçuklu periyodu, 11, 12 yüzyıl. Devletin bağımsızlığı ve hükümranlığın sembolleri olan ve resmi devlet sembolü olarak kullanılan ‘tuğ’, Türklerde bireylerin rütbelerini göstermektedir. Buradaki tuğda karşılıklı olarak yerleştirilmiş iki ejder, ağızları ortasında muhtemelen ay sembolünü tutmaktadır. İnanışa nazaran çift başlı ejderler gök kubbenin yönetimi ve ahengini sağlar, karanlığa ve berbatlığa karşı savaşır.”
