Performansa açık, deneysel bir soyut yer kurgusu olan son yapıtını anlatan Melek Zeynep Bulut, “Açık Yapıt“ı üç farklı stantta, üç farklı küratöryel üslupta sunduklarını belirterek, yapıtı bir kadim anıt soyutlaması olarak tanımladı.
Sanatçı, yapıtın kısa müddette uzun bir seyahat yaptığını aktararak “Eserimizi birinci kere Londra Tasarım Bienali’nde tarihi Somerset House’un avlusunda sergiledik. Orada tarihi bir tabanla, kıssa ile alaka kelam konusu idi ve birbiri ile çok âlâ bağlantı kuran bir zemin-yerleştirme münasebeti oldu. Bu standımızda birinci günden çok hoş, güçlü tepkiler aldık ve standın sonucunda de halk oylamasıyla belirlenen bir mükafata layık görüldük. Bu da çok değerliydi. Çabucak akabinde Londra Tasarım Şenliği ile birlikte sergiledik eserimizi. Thames Irmağı üzerinde Londra silüetinde bu sefer ‘asılı, hayalet bir anıt’ idi Açık Yapıt. Burada esasen çok ikonik bir sergileme gerçekleşti. Bu stant, yapıtın kendi bağlamını derinden anlatan çok düzgün bir fırsat oldu. Eser, hem iki farklı tabanda farklı içeriklere oturmasıyla hem de iki tema ile temadan da bağımsız nasıl ilgi kurduğunu göstermiş oldu bize. Bulunduğu her yere hem ilişkin hem de hiç ilişkin olmayan bir bağlam, çünkü temelini dahi yanında götüren, yere bağlanmayan bir anıt. Yapıt, bu sergilemeyle ‘Mayor of London’ ve ‘Victoria Albert Müzesi’ üzere pahalı oluşumların mesken sahipliğinde hazırlanan ve tesirli işlerin listelendiği Kırmızı Kitap’a girdi” sözlerini kullandı.
Tasarım Şenliği boyunca standın İngiltere’de kalması tarafında çeşitli teklifler aldıklarını aktaran Bulut, “Hem halkla buluşan hem çağdaş bir kamusal sanat işi, hem etkileşime açık hem de kadim hale bürünen bir eser olduğu için çok farklı kimliklerde ziyaretçileri tıpkı anda ağırladık. Okullardan, müzelerden çok fazla ziyaretçi aldık. Yani kentle gereğince etkileşime girmiştik. Bu sebeple hem Londra’daki resmi kurumlardan, hem milletlerarası öbür tertiplerden hem de çeşitli müzelerden sergileme, iş birliği tarafında teklifler aldık. Lakin 100. yıl kutlamaları kapsamında Türkiye’den bir davet gelince elbette burada olmayı seçtik, bizim için çok daha pahalı oldu. Bu sebeple yapıtımızın üçüncü durağı Atatürk Kültür Merkezi oldu” diye konuştu.
Sanatçı, yapıtın birleştirici istikametine de dikkati çekerek, “Hem akademik topluluktan hem kültür otoritelerinden hem de toplumun her kesitinden, ziyaretçilerden çok hoş geri dönüşler aldık. Bu birleştiricilik bizler için çok değerli” dedi.
Eserin varoluşsal tabana dair bir şeyler söylemek kaygısında olduğunu vurgulayan Bulut, “Kendini unsurla gösteren fakat bir yandan da tüketilmesine müsaade vererek maddeyi itibarsızlaştıran, maddeyi, cismi yüceltmeyen yani manaya, varlığın kendisine ağırlaşan bir iş. Bu tıpkı vakitte tüm bu kavramları şöyle nazikçe, fikirle sallamak, seslendirmek manası taşıyor” tabirlerini kullandı.
Melek Zeynep Bulut, yapıtın gördüğü ağır ilgiye de değinerek, “AKM standı, beklediğimizden çok daha ses getiren, kent dışından dahi insanları ağırlayan bir stant oldu. Umarım Türkiye kamusal sanatına kıymetli bir katkısı olmuştur. AKM’deki küratöryel yaklaşımımız ise ismine ‘dünya’ dediğimiz tüm bu katılığa idi. Tüm bu kent sıkışıklığı içerisinde temelini yanında götüren, köklenmeyen bir anıt var elimizde. Hem her yere ilişkin hem de hiçbir yerin değil. İnsanoğlunun tabanla ilgisine de hoş atıfları var. Yapıtın, bu kadar beşere hitap etmesinin sebebinin hepimizin bilinçaltındaki ortak formlara temas etmesi, manalarla buluşması olduğunu düşünüyorum” tabirlerini kullandı.
Tasarladığı yapıtların sisteminin bağlam ve teknik olarak insan vücudunun bir düzeneği üzere davranmasını öncelediğine değinen sanatçı, şu bilgileri verdi:
“Açık Yapıt’ta akustik ve strüktür tasarım birleşiyor. Omurga dediğimiz strüktür aslında öteki hareketleri de tabiatı gereği beraberinde getiriyor ve bu hareket düzenekleri bizler için çok değerli ipuçları, ilhamlar barındırıyor. Bu yapıtta de bu türlü bir strüktürel kurguya itina gösterdik. Onunla karşılaşan, temas eden herkesin, rüzgarın dahi yönetebildiği lakin tıpkı vakitte kendi formundan çıkmayan bir niteliğe sahip.”
Sergiyi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ziyaretiyle kapattıklarını lisana getiren mimar, “Bizim için çok gurur verici ve memnun olduğumuz bir ziyaret oldu. Yapıtı kendisine anlattım. Çok olumlu yorumlarda bulundu, keyifli oldu. Tebrik ve takdir etti. Bizim için çok pahalı bir hatıra oldu. Aslında Açık Yapıt arkası arkasına stantlar yapmayı planladığımız bir eser değildi. Fakat stantların gördüğü ilgi, ödül, kitaplar ve akabinde gelen tekliflerle süreç şekillendi, yapıtı çeşitli yerlerde sergiledik ve aslında yapıtın bağlamında da temelini yanında götüren, köklenmeyen bu bağlam kendini çalıştırmış oldu. Bundan sonraki seyahati sürpriz olsun daima birlikte görelim” dedi.
