Dünya genelinde birçok insan, günlük hayatlarını olumsuz etkileyen boyun fıtığı rahatsızlığıyla çaba ediyor. Travma, zorlanma, yaşlılık, su kaybı üzere birçok sebebe bağlı olarak ortaya çıkabilen bu hastalık, günümüzde bilhassa masa başında çalışarak hareketsiz kalan bireylerde sıkça görülüyor.
Boyun fıtığı; sırt, kürek kemiği, omuz, ense, parmak, bacak üzere çeşitli bölgelerde ağrılara yol açarken hastalar, yenilikçi tedavi usullerinin arayışına giriyor. Medicana International Ankara Hastanesi’nde misyon yapan Beyin ve Hudut Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Ali Dalgıç ise boyun fıtığının nasıl oluştuğu, belirtileri, teşhis ve tedavi usulleri hakkında merak edilenleri açıklıyor.
Boyun fıtığının sık görülen belirtisi: Kol ve bacak ağrısı!
Omurganın üst üste dizilen kemikler serisinin herbir kesimi olan omurlar, yumuşak disk ve eklemlerle birbirine bağlanıyor. Bu diskler, yanlış hareketler, su kaybı, yaşlanma, ağır kaldırma ya da hareketsizlik üzere durumlarda ziyan görerek fonksiyonunu yitirmeye başlıyor ve diskin merkezi yapısındaki akışkan kıkırdağın dış katmandaki yırtıklardan hudut kanalına hakikat çıkmasıyla boyun fıtığına evriliyor. Pekala boyun fıtığının belirtileri ortasında neler yer alıyor?
Tıpta disk hernisi ismiyle karşılık bulan boyun fıtığı, birden fazla sefer kireçlenme ile karıştırılabiliyor. Fakat, sonlara baskı yapan boyun fıtığının farklı tesirleri bulunuyor. Bunlar şöyle sıralanıyor:
-Kol ve bacaklarda ağrı
-His yahut kuvvet kaybı
-Yürüme ve istikrar bozukluğu
-Boyun kaslarında miyofasial ağrılar
Boyun fıtığı üzere omuz eklemine ait hastalıklar, sıklıkla kola yansıyan ağrılara neden olabiliyor. Bu yüzden boyun, bacak ve kol ağrısının boyun fıtığından kaynaklı olup olmadığını saptamak için Prof. Dr. Ali Dalgıç üzere beyin ve hudut cerrahisi alanında uzman tabiplere danışmak gerekiyor. Uzman doktorlar, boyun fıtığında ön tanıyı nasıl belirliyor?
Tanı basamağının beş metriği: Ağrının yeri, şiddeti, vakti, karakteri ve yayılma bölgesi
Boyun fıtığı teşhisinin konmasından evvel ağrıların yeri, şiddeti, başlangıç vakti, karakteri, yayılma bölgesini saptamak büyük değer taşıyor. Bu kademede boyun kaslarında görülen hassasiyet ya da spazmın varlığı da kritik bir rol oynuyor. Pekala, boyun fıtığının ön teşhisinde hasta muayene edilirken öbür hangi bulgular göz önünde bulunduruluyor?
-El ve kollarda kas kuvvetinin düzeyi
-Duyu bozukluğu
-Refleks değişiklikleri
-Bacaklarda rastgele bir değişiklik
Prof. Dr. Ali Dalgıç Uzman doktorların koyduğu ön teşhis, direkt grafik, bilgisayarlı tomografi (BT) yahut manyetik rezonans görüntüleme (MRG) üzere birtakım radyolojik incelemelerle doğrulanabiliyor. Teşhis konduktan sonra ise herbir hastaya özel tedavi planı oluşturuluyor.
Uzun mühlet istirahat etmek ve korse kullanmak kasları tembelleştiriyor!
Boyun fıtığı tedavileri, hastalığın belirtilerinin düzeyine nazaran planlanıyor. Boyun fıtığında yalnızca ağrı yaşayan hastalar için öncelikle istirahat, ağrı kesici ve kas gevşetici ilaçlar, fizik tedavi programları, fıtığın yerleşimine nazaran uzunluğundan yahut enseden hudut kökü blokları ile tedaviler uygulanıyor. Prof. Dr. Ali Dalgıç, bu süreçte kısa müddetli istirahatlerin yahut korse kullanmanın (1-3 gün) boynun fizikî hareketlerini kısıtlayacağı için ağrının azaltılmasına yardımcı olabileceğini belirtiyor. Lakin, bu tahlilin beş günü geçmesi halinde kasların tembelleşeceğinin unutulmaması gerektiğini söylüyor.
Yürüme bozukluğu yaşayanların ameliyat olması gerekebilir
Boyun fıtığında cerrahi tedaviler ise istirahat, ilaç, fizik tedavi ve hudut blokları üzere konservatif formüllere karşın ağrının şiddetinde azalma olmayan, tedaviye karşılık vermeyen hastalarda planlanabiliyor. Birebir biçimde, bu teknikler uygulanırken hudut kökü yahut omurilik basısının önemli düzeyde olduğuna işaret eden kuvvet yahut duyu kaybı, bacaklarda güçsüzlük ve yürüme istikrarında bozukluk ortaya çıkması durumunda da mevcut konservatif usuller bırakılarak ameliyat planlanması gerekiyor. Beyin ve Hudut Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Ali Dalgıç’a nazaran ameliyat tedavisine bilhassa yürüme hali bozulan hastalarda tez kazandırılması kural.
Bu belirtileri yaşayanlar, beyin cerrahına başvurmalı
Boyun fıtığında cerrahi tedavilerin uygulanmasının emellerinin birinci sırasında omuriliğe ve hududa baskı yapan diskin ortadan kaldırılması geliyor. Bu ameliyatların boynun ön yüzünden yahut enseden yapılabildiği aktarılıyor. Ameliyata başlanırken yaklaşım tarafına ise fıtığın yerleşim hali, pozisyonu, kıvamı üzere birtakım faktörler incelenerek karar veriliyor. Prof. Dr. Ali Dalgıç, hastaların kollara yansıyan boyun ağrısının yanı sıra kuvvet kaybı, his kusuru, bacaklarda güçsüzlük, yürüme bozukluğu yaşaması durumunda da beyin cerrahisi uzmanına müracaatları gerektiğini vurguluyor.
