Van kent merkezine 30, Ayanis Kalesi‘ne ise 3 kilometre aralıktaki Garibin Tepe‘de geçen yıl definecilerin müsaadesiz hafriyatları sırasında tespit edilen bölgede başlatılan hafriyat çalışmaları sürüyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı müsaadesiyle Van Müzesi başkanlığında ve Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Işıklı‘nın bilimsel danışmanlığında yürütülen hafriyatlarda, zirvenin güney kısmında içinde 13 pitosun (küp) bulunduğu yeni bir anıtsal yapı kümesi gün yüzüne çıkarıldı.
Işıklı, gazetecilere yaptığı açıklamada, alanda yürütülen çalışmalarda daima yeni buluntularla karşılaştıklarını anlattı.
Kaçak hafriyatlar sırasında alanın tahrip edildiğini belirten Işıklı, şunları kaydetti:
“Çok yeterli korunmuş bir kerpiç mimariyle karşılaştık. Burası hala birçok soru işareti barındırmakta. Kale mi yerleşim mi yoksa özel bir alan mı bunun karşılığını vermek güç. Fakat birinci emareler gösteriyor ki Ayanis Kalesi’ndeki üzere kraliyet ve dini yerlerin ön plana çıktığı çok özel bir yerleşim alanı. Olağan bir kale değil. Bir savunma duvarına şimdi rastlamadık. Tam bilakis anıtsal ve çok özel işlemelere sahip bir mimari bizi karşıladı. Jeoradarla alanı taradık. Tam olarak fonksiyonunu bilmiyoruz fakat dini, hükümdarı boyutu olan anıtsal bir yapı kümesiyle karşı karşıyayız. Çok özel bir alan olduğu kesinlikle. Şimdiye kadar 13 büyük pitos bulduk. Hepsini daha açmadık. Hububat ya da su depolamak emeliyle kullandığı iddia ediliyor.”
Kültür Varlıkları Müzeler Genel Müdürlüğü Müzeler Daire Lideri Bülent Gönültaş da “Burası Anadolu’nun kadim uygarlıklarından Urartuların değerli noktalarından biri. Burayı geçen yıl kaçak hafriyat ihbarı sonucu ortaya çıkardık. Şu ana kadar elde ettiğimiz bilgiler buranın kıymetli bir Urartu alanı olduğunu gösteriyor. Önümüzdeki yıllarda yapacağımız çalışmalarla Ayanis, Çavuştepe üzere kalelerin ortasında almayı planlıyoruz” diye konuştu.
İstanbul Onarım ve Konservasyon Merkez Bölge Laboratuvarında vazifeli Yüksek Konservatör-Restoratör Hasret Toprak Cihan ise geçen yıldan bu yana elde edilen bilgileri koruduklarını söyledi.
Bu yıl yaptıkları denetimlerde duvar fotoğraflarında hiçbir zahmetin olmadığını gördüklerini lisana getiren Cihan, “Hem bilimsel hafriyatlar hem de müdafaa çalışmaları eş vakitli devam edecek. Burası arkeoloji topluluğu için büyük bir sürpriz oldu. Bu fotoğraflar âlâ korunmuş ve günümüze kadar gelmiş. Bu fotoğrafların daha uygun korunması ve gelecek jenerasyonlara aktarılması için projeler hazırlanıyor” dedi.