Türkiye’den yurt dışına kaçırılan eserler arasında Urartu kökenli olanların da yer aldığı belirtildi. Programlara katılmak üzere Van’a gelen Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Kaçakçılıkla Gayret Dairesi Lideri Zeynep Boz, Kevenli Mahallesi’nde kaçak hafriyatlar nedeniyle daima şikayet konusu olan buradaki tarihi manastır kalıntısının olduğu bölgeyi inceledi.
Kaçak hafriyat sonucu oluşan çukurların kapatılması ve güvenlik önlemleriyle ilgili müze yetkilileriyle planlama yapan Boz, kültür varlığı kaçaklığıyla uğraşın Türkiye’nin kabahatle uğraş alanında öncelikli hususlarından biri haline geldiğini söyledi.
“TARİHİ VARLIKLARIMIZA SAHİP ÇIKMAK ÇOK ÖNEMLİ”
Kültür varlıklarının yerine tekrar konulabilen ögeler olmadığını, ulusal ve ulusal kıymetlerin yerinde korunması için gayret ettiklerini belirten Boz, “Tarihi varlıklarımıza sahip çıkmak çok değerli. Kültür varlığı öteki kabahatleri finanse etmek için de kullanılıyor. Burada elde edilen gelirlerin önüne geçmemiz gerekiyor. Kültür varlığını bulmak için yapılan kaçak hafriyatlar, arkeolojik alanda çok önemli sorunlara yol açıyor. Katman, katman, tahminen diş fırçasıyla, iğneyle kazdığımız yerler hunharca katlediliyor. Bunların hepsini önlemenin yolu, elbirliğiyle bu mevzuda kararlı bir duruş sergilemek.” diye konuştu.
FARKINDALIK ÇALIŞMALARI YÜRÜTÜLÜYOR
Kültür varlıklarının korunması için yürüttükleri çalışmalara değinen Boz, kamera, foto kapan, çitle çevirme üzere tedbirler aldıklarını tabir etti. Bu önlemlerden daha fazla değeri verdikleri mevzunun eğitim ve farkındalık faaliyetleri olduğunu vurgulayan Boz, şunları kaydetti:
“Eğitim ve farkındalık faaliyetleri kapsamında çeşitli yaş ve toplumsal duruma nazaran ayırdığımız kümelere eğitim veriyoruz. Yetişkin ve anaokulundan başlayıp üniversiteye kadar öğrenci kümelerine, muhtarlara, güvenlik güçlerine eğitimler veriyoruz. Bu kapsamda “Biri Arkeolog mu dedi?” diye bir çocuk kitabı yayımladık. Bir internet sitesi çalışmamız var. Kültür varlığı kaçakçılığının önlenmesine yönelik çocuklarımız için pek çok gereç burada yer alıyor. Ayrıyeten “Artemis’in Yolculuğu” isimli bir çizgi roman yaptık. Yurt dışına yasa dışı yollarla çıkarılmış bir yapıtın ülkeye getirilmesi için neler yapıldığını bu çizgi romanda anlattık.”
Yurt dışına kaçırılan eserler ortasında Urartu kökenli yapıtların sayısının daha fazla olduğuna dikkati çeken Boz, kültürel mirasların tekrar ülkeye getirilmesi için diplomatik teşebbüslerin devam ettiğini anlattı.Urartu kökenli yapıtların çok özel olduğunu belirten Boz, şunları kaydetti:
“Urartu yapıtları, bölgenin kimliğini, kültürünü gösteren, tarihinin ne kadar eskiye gittiğini ortaya koyan kıymetli bir Anadolu uygarlığının izleri. Bu Anadolu uygarlığını elimizden almak isteyen, hak argüman edenler var. Bunları engellemek için sahip çıkmamız gerekiyor. Bu sebeple son vakitlerde Urartu kökenli yapıtların kaçak hafriyatla elde edilerek yurt dışına çıktığını görüyoruz. Bunlardan çok değerli iki kümesi, İsviçre ve Macaristan’dan iade aldık. Yakında bunları müzemizde teşhir edebilecek ve halkımıza gösterebileceğiz.”
Bu çeşit yapıtların kaçırılmamasının, yurt dışındaki iadesinden daha kıymetli olduğunun altını çizen Boz, “Güç birliği yaparak bu kabahatle gayret etmeliyiz. Güvenlik güçleri ve bakanlığın bölgedeki kültür varlığını korumak için önemli çalışmaları var. Her türlü uğraşa karşın Urartu yapıtlarının yurt dışına kaçırılmasında artış var. Yurt dışından iadesi yapılan yapıtların ilişkin olduğu yerde sergilenmesi bizim için kıymetli. Şayet halkımız ilgi gösterir, sahip çıkarsa, yapıtların burada sergilenmesi konusunda gerekli kararları veririz.” değerlendirmesinde bulundu.
