Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, seçimleri kazanmak için ekonomik göstergeleri görülmemiş biçimde bozma pahasına vaatlerde bulundu. Her alanla ilgili peş peşe “müjde” veren Erdoğan, Zonguldak Filyos’ta Karadeniz gazını devreye alma töreninde yaptığı konuşmada, konutlarda 24 Nisan-31 Mayıs arasındaki tüketimin tamamının ve gelecek yıl mayıs ayına kadar da 25 metreküplük bölümünün “bedelsiz” verileceğini duyurdu.
Birbirine eklenen müjdelerde ilk hayal kırıklığı doğalgazda da yaşandı. Bedava olanın gazı, seçimin üzerinden 24 saat geçmeden kaçtı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), doğalgazın bir ay ücretsiz verilmesi nedeniyle mayıs ayında TÜFE hesabında “sıfır fiyat” yönteminin uygulanacağını açıkladı.
2023 Haziran ve 2024 Mayıs arasındaki TÜFE hesaplamasında da 25 metreküpe kadar doğalgaz tüketimi için yapılacak indirim dikkate alınacak. Bu çerçevede TÜFE’de, 25 metreküp üstündeki doğal gaz için ödenen fiyat hesaplamaya dahil edilecek.
TÜİK, bu değişikliğin mayıs ayı enflasyonunu kuvvetli bir şekilde indireceğini, ancak doğal gaz tüketiminin artacağı yıl sonuna doğru enflasyonu artıracağını vurguladı.
DOĞAL GAZ MALİYETİ MAAŞLARA BİNDİRİLECEK
Ekonomist, Prof. Dr. Hakan Kara, TÜİK’in açıklaması üzerine Twitter hesabından, “Mayıs’ta TÜİK sıfır veya hafif negatif enflasyon açıklayabilir. Nedeni ücretsiz doğalgaz uygulaması nedeniyle doğalgazda ‘sıfır fiyat’ yönteminin uygulanacak olması. Tahminen aylık enflasyonu yaklaşık 2,4 puan aşağı çeker” paylaşımında bulundu.
Memur ve emekli maaşları, ocak ve temmuz olmak üzere her yıl 2 kez 6 aylık enflasyon oranı kadar zamlanıyor. Temmuz ayından geçerli olmak üzere de zamlı maaşlar ödeniyor.
TÜİK’in bu konudaki tartışmalı kararı, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçime giderken görkemli törenle açıkladığı bedava doğalgazın maliyetinin emekliye, memura ve bu kesiminin ailelerine kesilmesine yol açtı. Milyonlarca memur ve emekli, enflasyondan daha düşük maaş artışıyla karşı karşıya kalacak. Maaşlarıyla seçim öncesinde “bedava” olacağı ilan edilen, Türkiye genelinde reklamı yapılan “yerli” gazı finanse edecekler.
GAZ FİYATI DÜŞÜYOR
TÜİK’in tartışma yaratan kararı sonrasında gözler BOTAŞ’a çevrildi. BOTAŞ’ın, doğal gaz alım maliyetleri düşmeye devam ediyor.
Sektörü yakından takip eden uzmanlara göre, BOTAŞ’ın ilk 5 ayda her bin metreküp doğal gaz alım maliyeti ortalama 595 dolar düzeyinde bulunuyor.
Peki, bu tutar geçen yıl ne kadardı? Uzmanlara göre geçen yıl aynı dönemde her bin metreküp gazın ortalama alım maliyeti 730 dolardı.
Önemli bir not daha düşelim. Karadeniz’de üretilen gaz henüz sisteme verilmedi. Merak edenler EPİAŞ’ın Şeffaflık Platformu’ndan Filyos’tan gaz girişine bakabilir (mayıs ayı boyunca giriş sıfır).
İktidar, doğal gaz fiyatları düşürken aldığı bu kararla izleyen günlerde ekonomide geniş kesimleri ilgilendirecek şokların ilk işaretini de verdi.
Hayaldi, gerçek oldu.
